ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հարցազրույցը Ալ Ջազիրա հեռուստատեսությանը
ՀԱՐՑ: Պարոն Նախագահ, արձանագրությունները երկու երկրների կողմից վավերացվելուց հետո որո՞նք են լինելու հաջորդ քայլերը, ո՞րն է լինելու գործընթացի, այսպես ասած, այն «երջանիկ ավարտը», որին դուք ցանկանում եք հասնել:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Այդ արձանագրությունները գտնվում են իմ աշխատակազմում, և Երևան վերադառնալուց հետո ես դրանք ուղարկելու եմ Ազգային ժողով' վավերացման գործընթացը սկսելու համար: Ոչ միայն մեզ, այլ բոլորի համար էլ տարօրինակ է, թե ինչո՞ւ են թուրքերը կարծում կամ պնդում, որ հայկական կողմը ձգձգում է վավերացումը: Ընդհակառակը, ակնհայտ է, որ թուրքերն են ձգձգում:
ՀԱՐՑ: Թուրքե՞րն են ձգձգում վավերացումը:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Այո, դա միանշանակ է, որովհետև մենք հայտարարել ենք, և վերջին անգամ ես երեկ հայտարարեցի, որ որպես խորհրդարանական մեծամասնություն կազմող քաղաքական ուժի առաջնորդ, ես բացառում եմ թուրքերի կողմից այդ արձանագրություններն առանց նախապայմանի վավերացման պարագայում ՀՀ խորհրդարանի կողմից արձանագրությունների չվավերացումը:
ՀԱՐՑ: Պարոն Նախագահ, արձանագրությունները թուրքերի և ձեր կողմից վավերացվելուց հետո, ո՞րն է լինելու հաջորդ քայլը, որպեսզի գործընթացն ավարտուն տեսք ստանա, երկու երկրների միջև հարաբերությունները կարգավորվեն:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Արձանագրությունները վավերացնելուց և դրանց ուժի մեջ մտնելուց հետո պետք է բացվի սահմանը, այնուհետև ստեղծվի միջկառավարական հանձնաժողով, որը կունենա ենթահանձնաժողովներ, և մենք կսկսենք մեր երկխոսությունը: Այսինքն, արձանագրությունները վավերացնելով, մենք ոչ թե գործընթաց ենք ավարտում, այլ գործընթաց ենք սկսում:
ՀԱՐՑ: Սահմանի բացումը կամ վերաբացումը Ձեզ համար, փաստորեն, կարևոր է առևտրի համար, նաև դեպի աշխարհ ելք ունենալու տեսակետից: Իսկ ի՞նչ եք կարծում, այլ երկրնրի համար կարևո՞ր է սահմանի բացումը, օրինակ Ռուսաստանի կամ ԱՄՆ-ի համար:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Կարծում եմ, այո: Եվ հենց այդ պատճառով և՛ ԱՄՆ-ն, և՛ Ռուսաստանը, և՛ Եվրամիությունը սատարում են այս գործընթացին: Այսինքն, խոսքը միայն սահման բացելու մասին չէ: Խոսքը հարաբերություններ հաստատելու մասին է:
ՀԱՐՑ: Դուք նախատեսու՞մ եք ձեր հարաբերություններն ընդլայնել Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի հետ. դուք այդ երկու ,աշխարհներիե միջև եք:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Այո, մենք շատ լավ հարաբերություններ ունենք Ռուսաստանի Դաշնության հետ, մենք ռազմավարական գործընկերներ ենք: Շատ կառույցներում միասին ենք ներկայացված: Մեր հարաբերությունները գնալով խորանում են: Մենք լավ հարաբերություններ ունենք Միացյալ Նահանգների հետ: Միացյալ Նահանգներում բնակվում են բազմաթիվ հայեր, որոնք բնական կամուրջ են հանդիսանում մեր և Միացյալ Նահանգների միջև հարաբերություններում: Եվ մեզ համար լավագույն վիճակն այն է, երբ Միացյալ Նահանգների և Ռուսաստանի միջև լավ հարաբերություններ են լինում:
ՀԱՐՑ: Դուք իրավացիորեն նշեցիք ԱՄՆ-ում և ամբողջ աշխարհում ապրող բազմաթիվ հայերի մասին: Շատ հայեր նաև Հայաստանից են հեռացել, ովքեր այսօր օժանդակում են իրենց ընտանիքներին: Դուք մտադի՞ր եք որևէ կերպ նրանց հետ հրավիրել Հայաստան:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Իհարկե, ոչ միայն այն հայերն են օժանդակում իրենց բարեկամներին և Հայաստանի տնտեսությանը, ովքեր Հայաստանի անկախությունից հետո գնացել են Հայաստանից, այլ նաև այն հայերը, ովքեր Ցեղսպանության հետևանքով են սփռվել ամբողջ աշխարհում: Աշխարհի հայությունը մշտապես օժանդակում է, օգնում է մեզ: Մեր գնահատականներով աշխարհում այսօր ապրում է ավելի քան 10 մլն հայ, որից ընդամենը 3 մլն-ը Հայաստանի Հանրապետությունում: Մենք երջանիկ կլինենք, շատ ուրախ կլինենք, որ մնացած 7 մլն-ն էլ վերադառնա Հայաստան: Բայց հասկանում ենք, որ, իհարկե, այդպես դժվար կարող է լինել, բայց մեր նպատակն է, որ գոնե բոլոր այն հայերը, ովքեր ծնվել են Հայաստանում' վերադառնան Հայաստան:
ՀԱՐՑ: Ի՞նչ կասեք Միացյալ Նահանգների Նախագահի մասին, ով ասում էր, որ ,Ամերիկան արժանի է ունենալու առաջնորդ, ով ճշմարտորեն կխոսի Հայոց Ցեղասպանության մասին և ճշմարտորեն կարձագանքի բոլոր ցեղասպանություններին: Ես մտադրություն ունեմ լինելու այդ նախագահըե: Դա ասում էր Նախագահ Բարաք Օբաման: Նա արձագանքու՞մ է: Իր նախագահության օրոք նա այդպիսի նախագա՞հ է:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Արձագանքել է: Իհարկե, ոչ այն ծավալով, ինչ ծավալով, երբ նա դեռ նախագահի պաշտոնում ընտրված չէր: Բայց նա բառացիորեն ասել է, որ ինքը չի փոխել իր կարծիքը:
ՀԱՐՑ: Փաստորեն, դուք շարունակում եք ակնկալել նրա աջակցությունը:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Գիտեք, եթե ցեղասպանություն բառն արտասանելը կամ ցեղասպանության մասին խոսելն օժանդակություն է, ապա կարելի է և այդպես ասել: Ես համարում եմ, որ դա արդարության ընդունում է, ճշմարտության մասին խոսել է:
ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հարցազրույցը Ալ Ջազիրա հեռուստատեսությանը
ՀԱՐՑ: Պարոն Նախագահ, արձանագրությունները երկու երկրների կողմից վավերացվելուց հետո որո՞նք են լինելու հաջորդ քայլերը, ո՞րն է լինելու գործընթացի, այսպես ասած, այն «երջանիկ ավարտը», որին դուք ցանկանում եք հասնել:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Այդ արձանագրությունները գտնվում են իմ աշխատակազմում, և Երևան վերադառնալուց հետո ես դրանք ուղարկելու եմ Ազգային ժողով' վավերացման գործընթացը սկսելու համար: Ոչ միայն մեզ, այլ բոլորի համար էլ տարօրինակ է, թե ինչո՞ւ են թուրքերը կարծում կամ պնդում, որ հայկական կողմը ձգձգում է վավերացումը: Ընդհակառակը, ակնհայտ է, որ թուրքերն են ձգձգում:
ՀԱՐՑ: Թուրքե՞րն են ձգձգում վավերացումը:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Այո, դա միանշանակ է, որովհետև մենք հայտարարել ենք, և վերջին անգամ ես երեկ հայտարարեցի, որ որպես խորհրդարանական մեծամասնություն կազմող քաղաքական ուժի առաջնորդ, ես բացառում եմ թուրքերի կողմից այդ արձանագրություններն առանց նախապայմանի վավերացման պարագայում ՀՀ խորհրդարանի կողմից արձանագրությունների չվավերացումը:
ՀԱՐՑ: Պարոն Նախագահ, արձանագրությունները թուրքերի և ձեր կողմից վավերացվելուց հետո, ո՞րն է լինելու հաջորդ քայլը, որպեսզի գործընթացն ավարտուն տեսք ստանա, երկու երկրների միջև հարաբերությունները կարգավորվեն:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Արձանագրությունները վավերացնելուց և դրանց ուժի մեջ մտնելուց հետո պետք է բացվի սահմանը, այնուհետև ստեղծվի միջկառավարական հանձնաժողով, որը կունենա ենթահանձնաժողովներ, և մենք կսկսենք մեր երկխոսությունը: Այսինքն, արձանագրությունները վավերացնելով, մենք ոչ թե գործընթաց ենք ավարտում, այլ գործընթաց ենք սկսում:
ՀԱՐՑ: Սահմանի բացումը կամ վերաբացումը Ձեզ համար, փաստորեն, կարևոր է առևտրի համար, նաև դեպի աշխարհ ելք ունենալու տեսակետից: Իսկ ի՞նչ եք կարծում, այլ երկրնրի համար կարևո՞ր է սահմանի բացումը, օրինակ Ռուսաստանի կամ ԱՄՆ-ի համար:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Կարծում եմ, այո: Եվ հենց այդ պատճառով և՛ ԱՄՆ-ն, և՛ Ռուսաստանը, և՛ Եվրամիությունը սատարում են այս գործընթացին: Այսինքն, խոսքը միայն սահման բացելու մասին չէ: Խոսքը հարաբերություններ հաստատելու մասին է:
ՀԱՐՑ: Դուք նախատեսու՞մ եք ձեր հարաբերություններն ընդլայնել Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի հետ. դուք այդ երկու ,աշխարհներիե միջև եք:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Այո, մենք շատ լավ հարաբերություններ ունենք Ռուսաստանի Դաշնության հետ, մենք ռազմավարական գործընկերներ ենք: Շատ կառույցներում միասին ենք ներկայացված: Մեր հարաբերությունները գնալով խորանում են: Մենք լավ հարաբերություններ ունենք Միացյալ Նահանգների հետ: Միացյալ Նահանգներում բնակվում են բազմաթիվ հայեր, որոնք բնական կամուրջ են հանդիսանում մեր և Միացյալ Նահանգների միջև հարաբերություններում: Եվ մեզ համար լավագույն վիճակն այն է, երբ Միացյալ Նահանգների և Ռուսաստանի միջև լավ հարաբերություններ են լինում:
ՀԱՐՑ: Դուք իրավացիորեն նշեցիք ԱՄՆ-ում և ամբողջ աշխարհում ապրող բազմաթիվ հայերի մասին: Շատ հայեր նաև Հայաստանից են հեռացել, ովքեր այսօր օժանդակում են իրենց ընտանիքներին: Դուք մտադի՞ր եք որևէ կերպ նրանց հետ հրավիրել Հայաստան:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Իհարկե, ոչ միայն այն հայերն են օժանդակում իրենց բարեկամներին և Հայաստանի տնտեսությանը, ովքեր Հայաստանի անկախությունից հետո գնացել են Հայաստանից, այլ նաև այն հայերը, ովքեր Ցեղսպանության հետևանքով են սփռվել ամբողջ աշխարհում: Աշխարհի հայությունը մշտապես օժանդակում է, օգնում է մեզ: Մեր գնահատականներով աշխարհում այսօր ապրում է ավելի քան 10 մլն հայ, որից ընդամենը 3 մլն-ը Հայաստանի Հանրապետությունում: Մենք երջանիկ կլինենք, շատ ուրախ կլինենք, որ մնացած 7 մլն-ն էլ վերադառնա Հայաստան: Բայց հասկանում ենք, որ, իհարկե, այդպես դժվար կարող է լինել, բայց մեր նպատակն է, որ գոնե բոլոր այն հայերը, ովքեր ծնվել են Հայաստանում' վերադառնան Հայաստան:
ՀԱՐՑ: Ի՞նչ կասեք Միացյալ Նահանգների Նախագահի մասին, ով ասում էր, որ ,Ամերիկան արժանի է ունենալու առաջնորդ, ով ճշմարտորեն կխոսի Հայոց Ցեղասպանության մասին և ճշմարտորեն կարձագանքի բոլոր ցեղասպանություններին: Ես մտադրություն ունեմ լինելու այդ նախագահըե: Դա ասում էր Նախագահ Բարաք Օբաման: Նա արձագանքու՞մ է: Իր նախագահության օրոք նա այդպիսի նախագա՞հ է:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Արձագանքել է: Իհարկե, ոչ այն ծավալով, ինչ ծավալով, երբ նա դեռ նախագահի պաշտոնում ընտրված չէր: Բայց նա բառացիորեն ասել է, որ ինքը չի փոխել իր կարծիքը:
ՀԱՐՑ: Փաստորեն, դուք շարունակում եք ակնկալել նրա աջակցությունը:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Գիտեք, եթե ցեղասպանություն բառն արտասանելը կամ ցեղասպանության մասին խոսելն օժանդակություն է, ապա կարելի է և այդպես ասել: Ես համարում եմ, որ դա արդարության ընդունում է, ճշմարտության մասին խոսել է:
ՀԱՐՑ: Դուք կուզենայի՞ք, որ նա ասեր այդ բառը:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: Իհարկե: