Օրերս բնակարանային հարցերով այցելեցի ՀՀ Կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի Դավթաշենի տարածքային ստորաբաժանում, որտեղ ցանկացած գործարքի համար, բնականաբար, պահանջվում է անձնագրի պատճե: Դե, այնպիսի ժամանակներ չենք ապրում, որ յուրաքանչյուրս իր տանը ունենա պատճեահանման ապարատ, որի աղետալի հետևանքով բոլորս ստիպված ենք գործարքների համապատասխան վայրեր մեկնել առանց պատճեների: Բայց բավական է, որ նշված վայրերում պետք լինի այդպիսիք, որպեսզի մարդ ուղղակի ընկնի մի հետաքրքիր ոդիսականի մեջ: «Որտե՞ղ կարելի է պատճեահանել»' հարցին ի պատասխան, Դավթաշենի տարածքային ստորաբաժանման աշխատակցուհին, խառնված հազար թղթերի ու հաճախորդների մեջ, գլխով մի անհայտ շարժում է անում: Երբ տարածքը զննած հաճախորդը կրկնում է հարցը, վերջինս բացատրում է. «Դուրս եկեք, կողքի մասնաշենքում, թաղապետարանի շենքում կա պատճեահանման սարք»: Ինչ արած, թշվառս էլ, տասնյակ հաճախորդների նման, դուրս ենք գալիս սենյակից ու շենքից, և խառնիխուռն շենքերի մեջ սկսում փնտրել այդ անիծյալ թաղապետարանի մուտքը: Գտնելով և այդ փաստի կապակցությամբ ուրախություն ապրելով' մտնում ենք շենք: Այս փուլում մենք պարտավոր ենք բազմաթիվ սենյակների մեջ փնտրել պատճենահանման մի որևիցե նշան, որը չկա ու չկա... Վերջապես հասնում եմ թաղապետի ընդունարանի մատույցներ: Մտածելով, որ միգուցե թաղապետի մո՞տ է այդ անիծյալ սարքը, ուզում եմ մտնել ընդունարան, հանկարծ, որտեղից որտեղ, այդ միջանցքներում է հայտնում բավականին ցանկալի տեսքով մի օրիորդ, որից ես տեղեկանում եմ, որ թաղապետարանում չի մեր փնտրածը, այլ' նրան կից մի շինության մեջ: Դուրս ենք գալիս և մտնում մեր դեգերումների հաջորդ փուլ: Այս փուլում մենք պետք է գտնենք այդ կից շինությունը: Չմոռանամ նշելու, որ այս փուլում մենք հանդիպում ենք նաև այդտեղ բնակվող գամփռ շների, որոնք արյունարբու կերպարանքներով պառկած են մեր ճանապարհին: Մտածում ես' քայլ անե՞ս, թե կարող է վայրկյաններ անց գանգատուփդ հայտնվի նրա բերանի որևէ մասում: Ի վերջո' հաղթահարելով նաև այդ մղձվանջը' գտնում ենք այդքան սպասված կից շինությունը, որտեղ էլ անփորձանք իրականցնում ենք անձնագրի պատճեման օպերացիան:

Միտումնավոր մանրամասնեցինք, բայց մի բառ անգամ չչափազանցրեցինք այս դեպքը, որպեսզի ցույց տանք, թե իրականում ինչու են մեր գործարքների տարբեր վայրերում գոյանում այդքան հերթեր, այդքան նյարդայնանում մարդիկ, այդքան կորում մեր ոսկի ժամանակը: Իրականում, եթե մարդը մի տարրական գործարքի համար անիմաստ տեղը 12-15 անգամ մոտենա պատուհանին, ապա պարզ է, որ աշխատակցուհին պետք է ոչ թե ծառայություններ մատուցի, այլ իր ժամանակի առյուծի բաժինը ծախսի զանազան անտեղի հարցադրումներին պատասխանելու վրա: ՊԱՏՃԵԱՀԱՆՄԱ'Ն ՍԱՐՔ, տեսնես դու որքա՞ն արժես, որի պատճառով օրական տասնյակ մարդիկ իրենց նյարդային ճանապարհորդությունն են կատարում ՀՀ Կառավարությանն առընթեր Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի Դավթաշենի տարածքային ստորաբաժանման ու թաղապետարանի քունճ ու պուճաղներում:

Հավելյալ' նշենք, որ ոչ միայն նշված վայրում է նույն վիճակը, այլ' մեր հանդիպած ուրիշ տեղերում նույնպես: Օրինակ' ՀՀ Ոստիկանության ԱՎ վարչության Դավթաշենի տարածքային անձնագրային վարչությունում: «Որտե՞ղ կարելի է պատճենահանել»' հարցին ի պատասխան, լսում ենք. «Այս շենքերից դուրս եկեք փողոց, դիմացի խաչմերուկում կարող եք պատճեահանել»:

Իր տարածքային ստորաբաժանումից բնավ ետ չի մնում նաև մայր կառույցը' ՀՀ Ոստիկանության Անձնագրային և վիզաների վարչությունը: Անվերջանալի ու նյարդային հերթերի պայմաններում մահկանացուն ստիպված է հաշվառման ձևաթուղթը լրացնելուց հետո դուրս գալ մասնաշենքից, դիմել դիմացի շենքում գտնվող ծառայություններ, որպիսի ինչ անի՞' իր ձևաթուղթը երկու օրինակ պատճենահանի, ընդ որում' շուկայականից մի քանի անգամ բարձր գներով (տղերքը գործ են անում էլի): Պատճենահանման հաջող ընթացքից վերադարձածներն էլ, նշյալ անվերջանալի հերթերի պայմաններում, ուղղակի կես ժամ տատանվում են' «ջարդե՞լ» հերթը, թե՞ ամոթ է: Ի վերջո, երբ հերթերում ձանձրացող և քրիստոնեապաշտ մեկը որսում է «պատճեահանվողի» աղիողորմ հայացքը և բարձրաձայն հայտարարում, որ էս մարդը ուրիշ գործով է, թողեք, երկար ճանապարհ բացեք, թող պատճեները ներս մտցնի: Այս խոսքերից ազդված և երախտագիտության փայլը աչքերին' «ճանապարհորդը» ներս է մտնում և հազար ներողություն խնդրելով միանգամից ցույց է տալիս պատճեները, որպիսի «շեֆերը» չկարծեն, թե նա անշնորհքություն է արել և առանց հերթի համարձակվել է մտնել ներս:

Ի՞նչն է այս ամենի հիմքում. տարրական կազմակերպվածությունն ու քաղաքացիներին ծառայելու կուլտուրան, որը, ցավոք, մեզ մոտ լուրջ խմբագրման կարիք ունի: Արդյունքում' քանի այս ծառայությունների ղեկավարները չեն հոգում քաղաքացիների արդյունավետ սպասարկման մասին և զլանում են իրենց բյուջեից էժանագին պատճենահանման սարքեր գնել և տեղադրել' այն էլ ամեն սենյակում մի քանի հատ, թող տառապեն' և՛ քաղաքացիները, և՛ սեփական աշխատակիցները:

Հասարակ բան է իմ այս մտահոգությունը, սակայն, հավատացեք, շատ բաներ սկսվում են հենց այս, տարրական համարվող, բաներից: Հուսով եմ, որ այս մտահոգությունը կկիսեն նաև մեր ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները, և, եթե տեսնեն, որ փոփոխություններ չկան, Նոր տարվա կողմ հավաքվենք և 2011 թվականը հայտարարենք պատճենահանման սարքերի գնման և տեղադրման տարի:

Վահե Սարգսյան