Դեռ 2012 թվականի սկբից ՀՀ փորձաքննությունների ազգային բյուրոյում մեկնարկած, սփյուռքահայ գործարար Էդմոնդ Խուդյանի հիմնադրած ընկերության սնանակցման վերաբերյալ քրեական գործով փորձաքննությունն այդպես էլ չի մոտենում ավարտին: Թեև փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի փորձագետՎասիլ Առուստամյանը դեռ 3 ամիս առաջ մեզ հետ զրույցում հավաստիացնում էր, որ հնարավորինս սեղմժամկետում կավարտեն փորձաքննությունը, Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն հիմա էլ մինչև 2013 թվականի դեկտեմբեր է հասցնում այդ «սեղմ» ժամկետը: Սփյուռքահայ ներդրողների շահերի պաշտպանության նախաձեռնությունը նման բովանդակության պաշտոնական պատասխան օրեր առաջ ստացավ ՀՀ փորձաքննությունների ազգային բյուրոյից: Իսկ պատասխանում մասնավորապես նշված է. ««Արին Կապիտալ»ներդրումային ՍՊ ընկերության վերաբերյալ հարուցված քրեական գործով նշանակված համալիր փորձաքննությանկատարումը գտնվում է ընթացքի մեջ: Այն գտնվում է նախաձեռնողի կողմից, սույն համալիր փորձաքննությանըպարբերաբար տրամադրված փաստաթղթերում արտացոլված տվյալների ուսումնասիրման փուլում: Համալիրփորձաքննությունն ավարտին հասնելու համար անհրաժեշտ է որպեսզի նախաձեռնողը (քննիչը) փորձաքննությանկատարմանը տրամադրի փորձագետների միջնորդություններում պահանջված փաստաթղթերը ամբողջությամբ,որոնց ուսումնասիրությունից հետո, փորձագետ շինարարները և ապրանքագետները հնարավորություն կունենանհետազոտվող ժամանակաշրջանում կատարելու տեղատեսություն: Անհրաժեշտ է նաև համախառն եկամտի ևդրանից նվազեցման ենթակա ծախսերի հաշվարկման և հաշվառման հետ առընչություն ունեցող անձանցհարցաքննության միջոցով ձեռք բերված ելակետային տվյալները տրամադրել փորձաքննության կատարմանը, որըըստ քննիչի կտրամադրվի 2013թ. հոկտեմբեր ամսվա երկրորդ կեսին: Վերոգրյալ փաստաթղթերը ևհարցաքննության միջոցով ձեռք բերված (ելակետային տվյալներ) տեղեկությունները ներկայացնելուց հետո, շուրջերկու ամսվա ընթացքում հնարավոր կլինի շենքերում իրականացնել տեղատեսություն և չափագրում`փորձագետին առաջադրված հարցերի շրջանակներում: Հիշյալ գործողությունները կատարելուց հետո նոր միայնփորձագետները հնարավորություն կունենան հավաքագրված տվյալները ` հաշվապահական ու հարկայինհաշվառման և տնտեսագիտական, ինչպես նա և շինարարական ու ապրանքագիտական ոլորտներում գործող ևսույն համալիր փորձաքննությանն առաջադրված հարցերին վերաբերվող նորմատիվ ակտերի շրջանակներումենթարկել համալիր վերլուծության, որը հնարավորություն կընձեռնի ավարտին հասցնելու սույն փորձաքննությունը:Շարադրվածից երևում է, որ վերջնական արդյունքում փորձագետի միջնորդություններով պահանջվածփաստաթղթերի տրամադրման պայմաններում, փորձագիտական եզրակացությունը կտրվի մինչ և 2013 թվականիդեկտեմբերի 20-ը ընկած ժամանակահատվածում»:

Այսինքն՝ բյուրոյի պաշտոնական պատասխանից կարելի է հասկանալ, որ նախաձեռնող մարմինը, այսինքն՝ ՊԵԿ քննչական վարչությունը ի դեմս քննիչ Տիգրան Հարությունյանի, դեռևս բյուրոյին չի տրամադրել փորձաքննության համար անհրաժեշտ նյութերը, որոնք ի դեպ բյուրո պետք է փոխանցվեին դեռ 4 ամիս առաջ: Համենայն դեպս այս մասին դեռ 4 ամիս առաջ մեզ տրված հարցազրույցում ասում էր բյուրոյի փորձագետ Վասիլ Առուստամյանը: Մեջբերենք Առուստամյանի դեռ հետ 4 ամիս առաջ մեր ունեցած զրույցից մի հատված. «Հարկային գործի հետկապված ամեն բան ուսումնասիրված է և առկա է բազայում: Այս պահին ինձ առաջին հերթին հետաքրքրում է, թեքանի տուժած քաղաքացի կա, յուրաքանչյուրից ինչքան գումար է վերցվել, և այդ հատկացված գումարները պետք էհամեմատվեն մեզ մոտ ուսումնասիրված հարկային գործում առկա տվյալների հետ և տեսնենք լրիվությամբ իրենցհաշվետվություններում ցույց են տվել ամեն բան, թե ոչ: Քննիչը ինձ պետք է տա ինֆորմացիա այն մասին, թեքննությամբ պարզվել է, որ այսքան քաղաքացիներ, այսքան գումար են տվել շենքին: Մենք արդեն միջնորդությունենք գրել քննիչ Արամ Գրիգորյանին` քրեական գործի պահանջի վերաբերյալ, իհարկե նա զուգահեռ քննություն էտանում, սակայն այդ գործից մեզ հետաքրքիր է տուժած գնորդների մասը, ինչպես նաև մասնագիտականշինարարական մի քանի հարցեր կան»,- ասում էր բյուրոյի փորձագետը:

Այս խոսակցությունից անցել է արդեն 4 ամիս,և, փաստորեն, այսօր էլ պարզվում է, որ ներկա քննիչ Տիգրան Հարությունյանը դեռևս չի տրամադրել բյուրոյին այն փաստաթղթերը, որոնք անհարաժեշտ են փորձաքննությունն ավարտին հասցնելու համար: Իսկ թե այս դեպքում ինչ ընթացք է տրվել մինչ օրս փորձաքննությանը և ինչ փուլում է այն դեռևս գտնվում, կանխատեսելի է: Ամեն դեպքում այն ավարտին հասցնելու և վերջապես փորձագիտականեզրակացություն տալու ժամկետը հիմա էլ մինչև դեկտեմբերի 20-ն են հասցնում:

Կարծում ենք այս պարագայում ավելորդ չի լինի հիշեցնել, որ դեռևս 2012 թվականի նոյեմբեր ամսին սփյուռքահայգործարարի տուժող ճանաչվելու հայցով ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանում կայացած վերջինդատավարությանը Գլխավոր դատախազության ավագ դատախազ Լեռնիկ Հովհաննիսյանը հայտարարում էր, որ ՊԵԿ քննչական վարչությունում խուդյանի ընկերության սնանկացման փաստով հարուցված քր. գործով նախաքննությունը իրականում «ընթանում է»... իսկ դրա դանդաղումն էլ պայմանավորում էր ... համալիրփորձաքննության եզրակացության պատրաստ չլինելով: «Միայն եզրակացության պատրաստ լինելուց հետոհնարավոր կլինի գործում կասկածյալ կամ մեղադրյալ ունենալ, կամ գուցե եղած հոդվածներին ևս մի քանիսըավելացնել»,- ասում էր դատախազը, ով ի դեպ պնդում էր, թե Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն փորձաքննությունը սկսել է դեռ 2012 թվական հոկտեմբերի 18-ին: Մինչդեռ Փորձաքննությունների ազգային բյուրոնէլ հետագայում պնդում էր, 2013 թվականի հունվարին է միայն գործը մուտք եղել իրենց մոտ:

Թե որն է այս պարագայում ամերիկահայ գործարարի հիմնադրած ընկերության սնանկության վերաբերյալ հարուցված քրեական գործի բացահայտումը արհեսատկանորեն ձգձգող մարմինը՝ միայն ենթադրել կարելի է: Հիշեցնենք միայն, որ այս պահին ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ-ի քննչական ծառայությունում քննվող «Արին Կապիտալ» ներդրումային ՍՊ ընկերության վերաբերյալ հարուցված քրեական գործով, ՀՀ ԿԱ ՊԵԿ-ի քննչական վարչությանավագ քննիչ` Տիգրան Հարությունյանի կողմից 18.10.2012թ.-ին նշանակվել է դատահաշվապահական,ֆինանսատնտեսագիտական, շինարարատեխնիկական և ապրանքագիտական համալիր փորձաքննություն, որն ավարտին, փաստորեն, կարող է հասնել, եթե ինքը քննիչը փոխանցի այն բոլոր անհրաժեշտ նյութերը, որոնք էլ պետք են փորձաքննությանը: Բյուրոյից մեզ տրվախ շատոնական պատասխանում նաև նշում են. «Ելնելով Ձերպահանջած տեղեկություններից հայտնում ենք, որ սույն քրեական գործում առկա ընկերության զուտ ակտիվներիվերաբերյալ հաշվապահական հաշվառման փաստաթղթերում արտացոլված տվյալները անհրաժեշտ է ճշգրտելնախաքննությամբ ձեռք բերված տվլաների միջոցով: Նշված գործընթացը սույն համալիր փորձաքննությամբհնարավոր է իրականացնել քննիչի կողմից հարցաքննությունների միջոցով, զուտ ակտիվների հաշվարկմանբազային վերաբերվող համապատասխան տվյալների ձեռք բերման և դրանք փորձաքննությանը տրամադրմանդեպքում: Նշվածը նախաձեռնողի կողմից, ըստ վերջինիս, փորձաքննությանը կտրամադրվի 2013թ. հոկտեմբերամսվա երկրորդ կեսին»:

Այս պահին մենք գրեթե նույն հարցերով դիմել ենք ՊԵԿ քննչական վարչությանը և սպասում ենք նաև նրանց պաշտոնական պատասխանին: Գուցե այդ ժամանակ հնարավոր լինի հասկանալ, ով է իրական ձգձգողը և ամերիկահայ գործարարի հիմնադրած ընկերության սնանկացման գործի բացահայտման իրական խոչընդոտողը: Կամ էլ՝ որ պետական մարմինն է այս պարագայում ուղղակի անգործություն դրսևորում:

Սփյուռքահայ ներդրողների շահերի պաշտպանության նախաձեռնող խումբ