Հարցազրույց 2007թ. Արագածոտնի մարզի թիվ 15 ընտրատարածքից ԱԺ պատգամավոր ընտրված, «Մաքս-գրուպ» ընկերության սեփականատեր, ՀՀԿ–ական Խաչիկ Մանուկյանի հետ

–Առաջիկա խորհրդարանական ընրտություններին մեծամասնական ընտրակարգով առաջարդվելո՞ւ եք։

–Այո՛, պատրաստվում եմ նորից դնել իմ թեկնածությունը նույն ընտրատարածքում։

–Խոսակցություններ կան, որ այնտեղ իրենց թեկնածությունն են դնելու նաև Արագածոտնի մարզպետի եղբայր Նաիրի Սահակյանը և Թալինի քաղաքապետ Մնացական Մնացականյանը։ Մտավախություն չունե՞ք, որ ՀՀԿ–ն նրանցից որևէ մեկին կսատարի, այլ ոչ թե ձեզ։

–Դե, դա արդեն ՀՀԿ–ին պետք է հարցնել։

–Այսինքն՝ դուք կուսակցության ղեկավարության հետ պայմանավորվածություն ունե՞ք, որ ձեզ սատարեն։

–Այդ հարցի վերաբերյալ կուսակցությունում դեռ քննարկումներ չեն եղել։

–Իսկ ունե՞ք ՀՀԿ–ի սատարման անհրաժեշտությունը։

–Իհարկե, բոլորն էլ ուզում են, որ իրենց սատարողներ լինեն, բայց վճռական դերը ժողովրդինն է։

–Ինչպե՞ս եք վերաբերվում Սերժ Սարգսյանի այն հայտարարությանը, թե գործարարությունը պետք է տարանջատվի իշխանական և պետական համակարգից։

–Միշտ էլ տարանջատված է եղել, իսկ եթե այդ տիպի ինչ–որ օրինակներ կան, դրանք կամաց–կամաց, ժամանակի ընթացքում կլուծվեն։ Հիմա տարանջատված է. գտեք մի պատգամավորի, ով և՛ գործարար է, և՛ օրենսդիր աշխատանքով է զբաղված։ Չկա՛։ Բոլորն էլ, ըստ օրենքի, իրենց սեփականություններից հրաժարվելով՝ դրանք հանձնել են հավատարամագրային կառավարման։ Բոլորն էլ օրենքի դաշտում են գործում։

–Փաստաթղթերով այդպես է, բայց իրականում բոլորն էլ գիտեն, թե պատգամավորներից ովքեր են գործարարներ։

–Եթե իրականությանը նայենք, իրականում, իհարկե, մի քիչ այլ է։

–Դուք ձեզ գործարար համարո՞ւմ եք։

–Ես վաղուց ինձ գործարար չեմ համարում։ Ես քաղաքականությամբ եմ զբաղվում։ Սեփականություն, իհարկե, ունեմ, բայց սեփականություն ունենալն ու գործարար լինելն իրար հետ բացարձակ կապ չունեն։ Տուն չունենանք, մեքենա չունենանք, սեփականություն չունենանք, փող չունենա՞նք, ի՞նչ է։

–Չունե՞ք ձեռնարկություն, որտեղ կան աշխատողներ։

–Կա ձեռնարկություն, որտեղ ես ակցիոներ եմ, որտեղ աշխատում են մարդիկ, իհարկե։ Բայց դա տրված է կառավարման։ Ում որ տրված է կառավարման, ավելի շատ բան գիտի այդ ձեռնարկության մասին, քան թե ես։

–Կան սեփականատեր պատգամավորներ, ովքեր սխալ են համարում Սերժ Սարգսյանի այդ հայտարարությունը՝ պնդելով, թե գործարարները խորհրդարանում շատ ավելի դրական նապստ կարող են ունենալ, քան թե այն պատգամավորները, ովքեր ամբիոնից միայն ճառեր են արտասանում։ Համաձա՞յն չեք։

–Ցանկությունը լավ բան է։ Օրինակ՝ երկիրն այնքան զարգանա, որ մեծամասնական ընտրատարածքներ չլինեն, ամբողջությամբ համամասնական լինի և այլն։ Ցանկություն է նաև, որ խորհրդարանում գործարարի կարիքը չլինի, գործարարի պես մտածողի կարիքը չլինի։ Բայց այսօր իրոք գործարարներն ԱԺ–ում լուրջ ներդրում ունեն։ Էությամբ գործարարների կամ գործարարի մտածելակերպ ունեցողների, գործարարի անցած ճանապարհը, փորձը հաշվի առնելն այսօրվա մեր խորհրդարանում պարտադիր է։ Մեր երկրի տնտեսության կայացման, զարգացման գործում նրանք իրենց լուրջ լուման ունեն։ Գործարարությունից հասկացող մարդկանց անտեսելը ճիշտ չի լինի, կարելի է օգտագործել նրանց փորձի ռեսուրսը։ Եվ հետո, գործարարներն այս երկրի ներկայացուցիչներն են, այս երկրում ապրող մարդիկ են, այս երկրում գործ անող մարդիկ են, այս երկրում ռիսկային գործեր անող մարդիկ են եղել։ Այսինքն՝ վերջին հաշվով մեր երկրի զարգացումը կապված է եղել նաև այդ գործարարների հմտության, ունակության, ռիսկերի հետ։ Ու միանգամից հրաժարվել այդ մարդկանցից կամ ասել՝ ընտրվելու իրավունք չունե՞ք։ Բոլորն էլ իրավունք ունեն ընտրվելու՝ կլինի գործարար, կլինի նախարար, դպրոցի դասատու, թե ավտոբուսի վարորդ։ Ամբողջ խնդիրը համատեղելու մեջ է՝ մտավախություն կա, որ գործարարները, որոնք ունեն լծակներ, կարող են այնպիսի օրենքներ ընդունել, որոնք առաջնահերթ կլուծի իրենց խնդիրը։

–Դուք այդ հնարավորությունից խորհրդարանում քանի՞ անգամ եք օգտվել։

–Փորձը ցույց է տալիս, որ վերջին 2 գումարման խորհրդարանների աշխատանքի ընթացքում ընդհանրապես այդպիսի բան չի եղել։ Չի եղել մի դեպք, որ որևէ գործարար պատգամավոր հարցը բարձրացրել է, որ այս օրենքն անցնի, որպեսզի իր շահերը պաշտպանվի։ Եվ հետո, թե կոնկրետ օրենքն ինչպես պետք է իրագործել կամ իրականացնել տնտեսության մեջ, դրա հետևանքները, դրա լավ ու վատ կողմերը շատ քչերը գիտեն։ Դրա համար գործարարների մուտքն ԱԺ պետք է, ուղղակի պետք է, տարանջատել. պատգամավո՞ր ես՝ կառավարման հանձնիր քո բիզնեսն ու զբաղվիր քո պատգամավորական գործունեությամբ։

–Ձեր խոսքից հասկացա, որ դուք մեծ հաշվով կողմ եք 100%–անոց համամասնական ընտրակարգին։

–Ես դրա անհրաժեշտության մասին գիտե՞ք երբ եմ ասել. շատ վաղուց։ Կգա մի օր, որ ԱԺ–ն կձևավորվի ամբողջությամբ համամասնական կարգով։ Բայց ե՞րբ։ Երբ որ լինեն շատ քիչ թվով կուսակցություններ, որոնք կունենան հստակ ծրագրեր, գաղափարախոսություն, և մարդիկ էլ կգնան նրանց գաղափարախոսության հետևից։ Իսկ հիմա մենք ունենք 70–ից ավելի կուսակցություն, որոնք բոլորն էլ ուզում են մասնակցել ընտրություններին, բայց ոչ մեկը ո՛չ հստակ ծրագիր ունի, ո՛չ հստակ գաղափարախոսություն։ Բոլորը կրկնվող, բոլորը չձևավորված կուսակցություններ են։ Այսօր դրա ժամանակը չէ։ Ընդամենը։ Իսկ ընդհանուր առմամբ՝ ես դրական եմ գնահատում 100%–անոց համամասնական ընտրակարգին անցնելու մոտեցումը։

Հարցազրույցը վարեց Արեգնազ Մանուկյանը