Գիտնականներն ուսումնասիրում էին Մարոկկոյի կենտրոնական մասում գտնվող լեռնաշղթայի ամենաբարձր գագաթը՝ Բարձր ատլասի տարածքը, որը գտնվում է կենտրոնական Մարոկկոյի մոտ 350 մետր բարձրության վրա: Ընդհանուր առմամբ նրանք հայտնաբերել են ավելի քան 20000 նախապատմական արարածներ, սակայն մեկ նմուշը գրավել է գիտնականների ուշադրությունը, գրում է Daily Mail-ը։

Մոխրի մեջ հայտնաբերվել են նախապատմական արարածի բրածոներ, ինչը հետազոտողներին դրդել է անվանել «Պոմպեյ»: Ենթադրվում է, որ տրիլոբիտը ակնթարթորեն քարացել է ծովի ջրում մոտակա հրաբխի տաք մոխրի պատճառով, ինչը նման է Պոմպեյի ճակատագրին Վեզուվիուսի ժայթքման ժամանակ մ.թ. 76-ին:

Գիտնականների կողմից հայտնաբերված բրածո նմուշների մեծ մասը թերի էր, բայց մեկը առանձնանում էր մնացածներից՝ այն պահպանում էր ամեն ինչ՝ մարսողական տրակտից մինչև հավելումների երկայնքով հոսող մազի նման կառուցվածքները, գրում է Focus-ը։ Բնական պատմության թանգարանի պալեոնտոլոգ, դոկտոր Գրեգ Էջքոմբի խոսքով, բոլոր 40 տարիների ընթացքում, երբ նա ուսումնասիրում է տրիլոբիտները, նա երբեք չի տեսել նման զարմանալի նմուշ: Նա հաճախ հանդիպում էր տրիլոբիտների փափուկ անատոմիական կառուցվածքների, սակայն այս նմուշի պահպանումը զարմանալի էր։

Արդյունքում, գիտնականները նաև պարզեցին, որ ծանծաղ ջրերում հրաբխային մոխիրը, հավանաբար, օգտակար հանածոների բացառիկ պահպանման համար է: Նշենք, որ գիտնականների կողմից հայտնաբերված բրածոների գանձարանը թվագրվում է 110 միլիոն տարի առաջ, ինչն էլ այս հայտնագործությունն առանձնահատուկ է դարձնում:

Մոխիրը հիանալի կերպով պահպանեց տրիլոբիտի ամբողջ մարմինը և լցրեց նրա մարսողական տրակտը, ինչը գիտնականներին հնարավորություն տվեց պատմության մեջ առաջին անգամ վերլուծել այն, ասել է Էջքոմբը: Նույնիսկ տրիլոբիտների էկզոկմախքին կցված լամպի փոքրիկ պատյանները մնացին կպած մսոտ ցողուններով, ինչպես կյանքում:Գլխավոր հեղինակ, պրոֆեսոր Աբդերազակ Էլ Ալբանին ասել է, որ ինքը և իր գործընկերները համաձայնել են, որ պիրոկլաստիկ հանքավայրերը այժմ պետք է դառնան ուսումնասիրության նոր թիրախներ, հատկապես հաշվի առնելով կենսաբանական մնացորդները, ներառյալ նուրբ փափուկ հյուսվածքները, թակարդում և պահպանելու իրենց ներուժը:

Հետազոտության հեղինակները նաև հույս ունեն, որ նոր բացահայտումները կհանգեցնեն մոլորակի վրա այս և այլ տեսակների կյանքի և էվոլյուցիայի վերաբերյալ կարևոր բացահայտումների: Իրենց աշխատանքում գիտնականներն օգտագործել են համակարգչային տոմոգրաֆիա և վիրտուալ ռենտգենյան հատվածների մոդելավորում, ինչը հնարավորություն է տվել հայտնաբերել տրիլոբիտի բերանի եզրին գտնվող հավելումները: Այս կոր, գդալաձև հիմքերը չափազանց փոքր են և նախկինում չեն հայտնաբերվել գիտնականների կողմից այլ բրածոների վրա:

Իրականում, նախկինում ենթադրվում էր, որ տրիլոբիտները երկար ալեհավաքների հետևում ունեին երեք զույգ գլխուղեղային հավելումներ, բայց այս հետազոտության մեջ մարոկկոյի երկու տեսակներն էլ ցույց տվեցին, որ կան չորս զույգ: Բերանը ծածկող մսոտ շեղբը, որը կոչվում է labrum, առաջին անգամ հայտնաբերվել է տրիլոբիտներում:

Աղբյուրը՝ news.am