Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցային գործընթացի դրական դինամիկան նկատվել է այն ժամանակ, երբ ակտիվ կերպով կատարվել են բարձր մակարդակով եռակողմ պայմանավորվածությունները, երբ իրականացվել են կանոնավոր շփումներ Ռուսաստան-Ադրբեջան-Հայաստան ձևաչափով։ Այս մասին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։

Նրա խոսքով՝ դա չի նշանակում, որ չկան այլ տեսական հնարավորություններ։ Սակայն հենց այդ ժամանակ է եղել դինամիկա՝ կապված եռակողմ պայմանավորվածությունների իրականացման և այն ձևաչափերի հետ, որոնք թելադրվել են դրանցով։

Զախարովան նշել է, որ ավելի ուշ տարածաշրջանի գործերին սկսեց միջամտել Արևմուտքը, որը պարզապես ցանկանում էր իրենով անել օրակարգը։ «Նրանց հանգիստ չէր տալիս այն, որ իրավիճակը մտնում է խաղաղ հուն, որ կա միջազգային-իրավական չափում, որ երկրները պայմանավորվում են առանց որևէ ագրեսիայի, չարացածության, չնայած շատ ծանր անցյալին, բայց խաղաղ ապագայի հստակ պլան ունենալով, ասել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչը։ Դա նշանակում էր օրակարգի զավթում։ Հենց Արևմուտքը Հայաստանին պարտադրեց Ղարաբաղի իր ձևը՝ մոռանալով տեղի հայ բնակչության իրավունքների և անվտանգության պահպանման անհրաժեշտության մասին։ Դա հանգեցրեց տարածաշրջանում լրացուցիչ խնդրի ստեղծման»,-ասել է Զախարովան։

Նա նշել է, որ արևմտյան վարչակարգերն են հարկադրում Երևանին միակողմ որոշումներ կայացնել վիճելի տարածքային հարցերում երկու երկրների սահմանին, ինչպես նաև Հայաստանին դրդում են, որպեսզի փլուզեն դրական միտումները Բաքվի հետ շփումներում և Մոսկվայի հետ հարաբերություններում։

«Մենք Երևանի հետ ունեցել ենք հարաբերություններ, ունենք այդ հարաբերությունները, և ես անկեղծորեն համոզված եմ, որ այսուհետ էլ զարգանալու են դաշնակցային ուղիով»,-ասել է նա։

Զախարովան հայտնել է, որ ԵՄ առաքելությունը Հայաստանի տարածքում լրտեսում է Ռուսաստանին, Իրանին, Ադրբեջանին, ինչը փաստագրական հիմք ունի։ Նա չի բացառել, որ դա կարող է հանգեցնել անշրջելի հետևանքների տարածաշրջանում։

***

Երևանից ստացել ենք իրենց մշակումները, փոխանցել ենք մեր մտքերը և սերտ կապի մեջ ենք։ Այս մասին ճեպազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան՝ մեկնաբանելով Հայաստանի բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանի հայտարարությունը, թե գերատեսչությունը նոր առաջարկներ կանի ռուս գործընկերներին՝ բացառելու հակահայկական բովանդակությամբ ծրագրերը։

«Մոսկվան կապի մեջ է հայկական կողմի հետ ռուսական հեռուստաալիքների հեռարձակման հարցով։ Կողմերը խորհրդակցություններ են անցկացնում, մտքերի փոխանակումն ավարտված չէ»,- ասել է Զախարովան։

Նա ընդգծել է, որ երկու կողմերի հիմնական խնդիրն է լուծել բոլոր խնդրահարույց հարցերը և թույլ չտալ նորերի ի հայտ գալը փոխադարձ հարգանքի ոգով։ Երկխոսության մասնակիցները պետք է ձգտեն հենց դրան։

***

Վերջին շրջանում արևմտյան էմիսարները զգալի ակտիվացել են Հայաստանի ուղղությամբ. նրանք, մասնավորապես, առաջ են մղում ՆԱՏՕ-Հայաստան անհատապես ադապտացված համագործակցությունը. այս մասին ճեպազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան:

«Նրանք ջանքեր են գործադրում Մոսկվա-Երևան կապերը վարկաբեկելու, իսկ լավագույն տարբերակով՝ դրանք ամբողջովին խզելու ուղղությամբ: Արևմտականները դա ընդհանրապեսչեն թաքցնում: Իսկ հիմա էլ փորձում են սեպ խրել Բաքվի հետ մեր գործընկերային հարաբերություններում: Այսինքն, նրանց նպատակների շրջանակը լայն է»,-ասել է Զախարովան:

Նա հավելել է, որ ՆԱՏՕ-ն, որպես դաշինք, հետաքրքրված չէ Հարավային Կովկասում խաղաղության հաստատմամբ:

***

Դժվար թե սեփական բնակչությանը վախեցնելը Հայաստանին հարմար արդյունքի հասնելու լավագույն միջոցն է։ Այս մասին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան՝ մեկնաբանելով Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը, որ եթե հայկական կողմը հրաժարվի քննարկել սահմանազատման և սահմանազատման հարցերը Ադրբեջանի հետ, ապա շաբաթվա վերջին կարող է պատերազմ սկսել։

«Անհրաժեշտ է այս հարցերը լուծել հանգիստ, կառուցողական, դրա մեխանիզմը կա՝ դա հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման հանձնաժողովն է։ Մենք պատրաստ ենք օգնել այս աշխատանքին` հաշվի առնելով մեր փորձը: Այս կառույցի շրջանակներում աշխատանք պետք է տարվի վերը նշված սկզբունքների հիման վրա»,-ասել է Զախարովան։

Նրա խոսքով, այն, ինչ հնչեցրել է Հայաստանի վարչապետը, ոչ մի կերպ չպետք է ասոցացվի Ռուսաստանի հետ, դա բացառապես երկրի ղեկավարությունն է որոշել Արևմուտքի հետ շփվելիս։

«Ես կուզենայի, որ Արևմուտքի ազդեցության տակ իրենց արած քայլերի համար պատասխանատվություն կրեին բացառապես նրան, որոնք այդ որոշումները կայացնում են Երևանում»,-ասել է Զախարովան՝ նշելով, որ ռուսական կողմն այդ մասին հայտնել է, այդ թվում՝ երկկողմ կապուղիներով։

***

Սա Հարավային Կովկասի հանրապետությունները Եվրատլանտյան դաշինքի գոտի ներքաշելու փորձի հերթական դրսևորումն է։ Այս մասին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան՝ մեկնաբանելով ՆԱՏՕ գլխավոր քարտուղար Յենս Սթոլտենբերգի այցը Բաքու, Թբիլիսի և Երևան։

«Փորձերը վաղուց և պարբերաբար ձեռնարկվում են թե՛ ՆԱՏՕ-ականների, թե՛ ՆԱՏՕ անդամ երկրների կողմից անհատապես։ ՆԱՏՕ նման մակարդակի պաշտոնյայի վերջերս տեղի ունեցած այցը հաստատում է, որ այդ ակտիվությունն այդ ուղղությամբ ավելացել է, և ավելացել է քանիցս։ Ո՞րն է խնդիրը։ Ո՞րն է էությունը։ Իսկ էությունն այն է, որ խնդիրները կարծես թե քչացել են Հարավային Կովկասում, իսկ ո՞ւմ կարող է դա բավարարել Արևմուտքում։ Ո՞ւմ դա դուր կգա Արևմուտքում։ Արևմուտքին հանգիստ չի տալիս միմյանց հետ այդ պետությունների փոխգործակցության առկայության փաստն իսկ, որն արդեն սկսել է ընթանալ խաղաղ պայմանավորվածություններին մոտենալու հունով։ Արևմուտքին ձեռնտու չէ Ռուսաստանի հետ այդ պետությունների իրավահավասար, փոխհարգալից և գլոբալ խաղաղությանը միտված շփման փաստը։ Այստեղից էլ ՆԱՏՕ-ի և դրան հարող Եվրամիության չդադարող փորձերը՝ խթանել տարածաշրջանի պետությունների հարաբերությունների զխումը թե՛ միմյանց, թե՛ Մոսկվայի հետ, սրել իրադրությունը մեր հարավային սահմանների պարագծով։ Իհարկե, կա նաև առավելագույն խնդիրը՝ այն է. Անդրկովկասում երկրորդ ճակատ բացել մեր երկրի դեմ և ընդհանուր առմամբ նորից կրակի մատնել տարածաշրջանը։ Այն պայմանավորվածությունները, որոնք ձեռք են բերվել Ռուսաստանի միջնորդությամբ, տառացիորեն կարմիր լաթի կտոր են Արևմուտքի համար, որովհետև դա հիրավի խաղաղության տանող ճանապարհ էր՝ հիմնված փոխադարձ հարգանքի և միմյանց շահերի փոխադարձ հաշվառման վրա։ Վերջին ժամանակներս նկատելիորեն ակտիվացել են արևմտյան էմիսարները հայկական ուղղությամբ։ Մասնավորապես, նրանք առաջ են տանում Հայաստան-ՆԱՏՕ անհատական գործընկերոության ծրագիրը։ Նրանց ջանքերն ուղղված են Մոսկվայի հետ Երևանի կապերի վարկաբեկմանը, ի վերջո՝ մեր պայմանագրերի լիակատար չեղարկմանը, Արևմուտքը դա չի թաքցնում։ Հիմա ցանկանում են սեպ խրել Բաքվի հետ մեր հարաբերություններում»,-հայտնել է Զախարովան։