Արցախի պետականության ու մասնավորապես Շուշիի հարցերը լուծվեցին այն պահից սկսած, երբ Հայաստանում իշխանության եկավ Նիկոլ Փաշինյանը, իսկ Արցախում նախագահ նշանակվեց Արայիկ Հարությունյանը։ Մնացածը տեխնիկայի հարց էր։

Ֆորմալ տեսանկյունից Շուշին հանձնվեց 2020–ի նոյեմբերի 5–ին, թեև պաթոլոգիկ ստախոսն ու բնածին մուտիլովշիկը նոյեմբերի 9–ին գրում էր, թե, իբր, Շուշիի համար մարտերը շարունակվում են։

Շուշին, սակայն, միայն ռազմագործողությամբ չի հանձնվել։ Շուշին հանձնելու թիվ մեկ մեղավորն ու պատասխանատուն Նիկոլ Փաշինյանն է, թիվ երկուսը՝ Արայիկ Հարությունյանը։ Բայց նրանք մենակ չեն, մենակ չեն, մենակ չեն։

Շուշին հանձնցին բոլոր նրանք, ովքեր մասնակցեցին Ղարաբաղյան բանակցությունների տապալմանը՝ Զոհրաբ Մնացականյանի գլխավորությամբ։

Շուշին հանձնեցին Նիկոլի ապուշություններին ծափահարողները։

Շուշին հանձնվեց այն պահին, երբ ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Խաչատուրովի դեմ քրգործ հարուցեցին։

Շուշին հանձնվեց, երբ Նիկոլը հետևողականորեն փչացրեց հայ–ռուսական հարաբերությունները։

Շուշին հանձնվեց այն պահին, երբ Ռոբերտ Քոչարյանին շինծու մեղադրանքով կալանավորեցին, իսկ այդ ընթացքում Շուշիի ազատագրմանն ու Ղարաբաղյան պատերազմի հաղթանակներին մասնակցածների 99,9 տոկոսը ծպտուն չհանեց՝ մտածելով, որ դա իրենց չի վերաբերում։

Շուշին հանձնվեց այն ժամանակ, երբ Նիկոլն անթաքույց հակաղարաբաղյան քարոզ էր տանում ու խրախուսում հայաստանցի–ղարաբաղցի թուրքամետ քարոզը։

Շուշին հանձնեցին այն մտավորական կոչվածները, ովքեր քամակ էին մտնում Նիկոլին ու չնկատելու տալիս թալանի դեմ պայքարի լոզունգով իշխանության եկածների գերթալանը, չնկատելու տալիս Նիկոլի կողմից բանակի հետևողական կազմաքանդումը։

Շուշին հանձնվեց, երբ ղարաբաղցիները թույլ տվեցին, որ «կուպեց» Արայիկը դառնա իրենց նախագահը։

Շուշին չէր կարող չհանձնվել, քանզի Նիկոլն էր մեր երկրի գերագույն գլխավոր հրամանատար հռչակված։ Ինչպես ասում են՝ Աննուշկան արդեն ձեթը թափել էր։

Պետրոս Ալեքսանյան