Ադրբեջանն, օգտվելով ուկրաինական խառնաշփոթից ու այն բանից, որ ՌԴ–ն խուսափում է երկրորդ ճակատից, անցել է գործի։ Արևմուտքը, բնականաբար, կողմ է ՌԴ–ի համար նոր խնդիրներ ստեղծելու գաղափարին և Արցախում հերթական պատերազմական գործողություններին, քանզի այդպիսով ռուս խաղաղապահների մանդատը վիճարկելու, ՌԴ–ին թուլացնելու հնարավորություն է ստեղծվում։

Արցախը ենթարկվում է ռազմական ու հոգեբանական գրոհի։ Մի կողմից արկակոծվում են բնակավայրերը, մյուս կողմից ադրբեջանական բարձրախոսը հաչում է ու պահանջում արցախցիներից լքել տարածքը։

Սրան զուգահեռ՝ պաշտոնական Բաքուն հայտարարում է, որ Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագիրը պատրաստ է, բայց Հայաստանը դեռ չի արձագանքել դրան։ Ակնարկում են, որ եթե ՀՀ–ն չբավարարի իրենց պահանջները, ապա կլինի նոր պատերազմ։

Պարզ է, որ Ադրբեջանի առաջարկած, այսպես կոչված, խաղաղության պայմանագիրն այն մասին է, որ Հայաստանը պետք է Արցախը ճանաչի Ադրբեջանի կազմում։ Նիկոլն, իհարկե, ամենօրյա ռեժիմով կրկնում է, որ «Ղարաբաղը Ադրբեջան է, և վե՛րջ», բայց Ալիևին այդ ամենը փաստաթղթավորված է պետք։

Հայաստանի արձագանքն այն է, որ ԱԳՆ–ի միջոցով տարածում են, թե բա Ադրբեջանի հետ ուղիղ բանակցելու փորձ չունենք, ուստի խնդրում ենք ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներին օգնել, որպեսզի Ադրբեջանի հետ խաղաղության թեմայով բանակցություններ նախաձեռնի։

Ուշադրությու՛ն դարձրեք․ պաշտոնական Երևանը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբին առաջարկում է նոր ֆունկցիա վերցնել՝ հայ–ադրբեջանական խաղաղության համաձայնագրի միջնորդություն։ Ասել է թե՝ Արցախի հարցով բանակցություններից Նիկոլ Փաշինյանը ձեռքերը լվանում է։

Ինչ վերաբերում է ՀՀ ԱԳՆ–ի այն պնդմանը, որ Երևանը Բաքվի հետ ուղիղ շփման փորձ չունի ու դրա համար է միջնորդներին դիմում, ապա դա չի համապատասխանում իրականությանը։

Նիկոլը վարչապետ դառնալուն պես միջնորդներին մի կողմ դրեց ու նետվեց Ալիևի գիրկը՝ բազմիցս ուղիղ շփվելով նրա հետ։ Այդ տխրահռչակ շփումը ստացավ «Վերելակային» դիվանագիտություն անվանումը։

Ալիևի հետ ուղիղ ու առանց միջնորդների շփումներից հետո էր, որ Նիկոլը կիրթ ու կառուցողական էր համարում Ադրբեջանի նախագահին։ Այդ շփումների ժամանակ է Նիկոլն Ալիևից ժամանակ խնդրել, որպեսզի Հայաստանի ներսում իր իշխանությունն ամրապնդի ու դրանից հետո Ադրբեջանին զիջումներ անի։ Այնպես որ ԱԳՆ–ի հայտարարության ենթատեքստն այլ էր։ Ասում են՝ պատրաստ ենք Ադրբեջանի հետ խաղաղության, այն է՝ հերթական զիջումների թեմայով բանակցության։

Ուշագրավ մեկ հանգամանք․ եթե նախկինում Ադրբեջանը խոսում էր դեմարկացիան ու դելիմիտացիան անելու և դրանից հետո միայն խաղաղության պայմանագիր կնքելու մասին, ապա հիմա տեղերը փոխել է՝ նախ պահանջում է խաղաղության պայմանագիր, այսինքն՝ Արցախի ամբողջական կապիտուլյացիա և Հայաստանի վերջնական «չմոյացում»։ Ադրբեջանը դեմարկացիան ու դելիմիտացիան մտցրել է «խաղաղության» փաթեթի մեջ և ուզում է բոլոր հարցերը մեկ հարվածով լուծել՝ օգտվելով Նիկոլի թուրքամետ «խաղաղասիրությունից»։

Դատելով ամենից՝ Նիկոլ Փաշինյանը կողմ է ադրբեջանական բոլոր պայմանները բավարարելուն, քանզի Թուրքիայի հետ բանակցում է բացառապես թշնամու օրակարգով։ Իսկ դա նշանակում է, որ հայ–թուրքական «երկխոսությունը» Հայաստաանի ու Արցախի հաշվին են և թելադրողի դերում Ալիևն ու Էրդողանն են։

Եթե հայկական կողմը չի դատապարտում 2021–ին Շուշիում կնքված հակահայկական հռչակագիրը, եթե հայկական կողմը չի առարկում, որ հայ–թուրքական, այսպես կոչված, երկխոսությունն ընթանա ադրբեջանական կողմի հետ կոորդինացված (ինչպես որ Թուրքիան է պնդել), նշանակում է, որ Նիկոլը համաձայնել է Հայաստանը տանել նոր պարտության՝ Էրդողանից հերթական անգամ ակնկալելով իր աթոռի պաշտպանություն։

Ալիևը պատրաստվում է նոր պատերազմի, իսկ Նիկոլը շարունակում է թմրեցնել հանրությանը, թե բա ուշադրություն մի դարձրեք, որ ադրբեջանցիները կրակում են, մենք միևնույն է չենք շեղվելու «խաղաղության դարաշրջան» կառուցելու մեր ծրագրից։

Նիկոլը ջայլամային քաղաքականություն է իրականացնում՝ չնկատելու տալով Ադրբեջանի ու Թուրքիայի ծրագրերը և թշնամուն դեմ տալով «հպարտ» քաղաքացիների «դուխով» հետույքը։

Կորյուն Մանուկյան