Ամիսներ առաջ, երբ կոալիցիոն նոր հուշագրի ստորագրման շուրջ լարվածություն էր առաջացել, ՀԱԿ ղեկավարներից Դ. Շահնազարյանը հանդես եկավ իր պատմական ձևակերպմամբ. «ՀԱԿ-ը թույլ չի տա ներիշխանական անկայունություն»:
Եվ միայն երդվյալ լևոնակնները չէին ուզում հասկանալ, թե ինչ ասաց իրենց փոխառաջնորդը: Ու նաև` ում խնդրանքով:
Բայց սա արդեն պատմություն է, ու նույնիսկ ՀՀԿ խոսնակը հասցրել է հայտարարել, որ կոալիցիոն հուշագիրը իրավական ուժ չունեցող փաստաթուղթ է:
Սակայն, այս միջադեպի կարևորությունը այլ տեղ էր: Այս միջադեպով մատնվեց «ագենտուրան»: Սա կարևոր ոչ միայն ԲՀԿ-ի համար, այլև մյուս քաղաքական ուժերի: Սրանով մատնվեց, թե անհրաժեշտության դեպքում ում խնդրանքով և ում բերանով են հնչեցվելու մեսիջները:
Թե՛ պատվիրատուն, և թե՛ կատարողը ժամանակին եղել են երկրի անվտանգության ծառայության ղեկավարներ և լավ գիտեն, որ ագենտուրան կարելի է բացահայտել միայն ծայրահեղ դեպքերում: Հավանորեն կոալիցիոն հուշագրի ստորագրման պահը եղել է բացառիկ նշականության. մեր տեղեկատվությունը այս մասով, ցավոք, բավարար չէ:
Հիմա երկխոսության փուլն է: Չեզոք տարածք, օրակարգեր, ռեվերանսներ, արտահերթ ընտրություններ և այլն: Ամեն ինչ գնում է նախապես պլանավորած սցենարով:
Բայց հոգու խորքում բանակցողների իրական ղեկավարների մոտ մի հարց մնում է անպատասխան: Կարելի է պայմանավորվել ապագա ԱԺ-ում քվոտաների մասին, պայմանավորվել առաջիկա նախագահական ընտրությունների շուրջ, կիսել քաղաքական դաշտը, բայց դա միայն մեկ պարագայում. եթե կոալիցիան ընտրություներին մասնակցի միասնական ցուցակով: Սա բոլորի գերնպատակն է. ՀՀԿ-ի, որը թուլացած է, ՕԵԿ-ի, որը գործնականում չկա և ՀԱԿ-ի, որին սև-սպիտակ բաժանարար գիծը նվազող էլեկտորատի պայմաններում թթվածնի նման անհրաժեշտ է:
Միակ ուժը, որը խոչընդոտում է այս ծրագրին ԲՀԿ-ն է: Գ. Ծառուկյանը ԱԺ-ում ասաց, որ ԲՀԿ-ն ընտրություններին մասնակցելու է առանձին: Հիմա երկխոսողները լծվել են նրա դեմ, ավելի ճիշտ` նրա առանձին մասնկացելու դեմ, սրբազան պայքարի:
Մատնված ագենտուրայի սցենարով, դա իրականացվում է ՀԱԿ-ական շրջանակաների և Լևոնական մամուլի միջոցով: Սա սկիզբն է, աշնանը ճնշումները կուժեղացվեն, կմիանան նոր դեմքեր և լրատվամիջոցներ: Ւշխանությունը իր մեթոդներով, կհորդորի միասնական ցուցակ կազմել:
Կլուծվի , թե ոչ այս խնդիրը, կախված դրանից` կունենանք տարբեր քաղաքական դաշտեր և տարբեր երկիր:
Մինչ ԲՀԿ-ի հնարավոր հակաքայլերին անցնելը, նշենք, որ սա ոչ միայն ԲՀԿ-ի, այլև մյուս` երկխոսությունից զերծ ուժերի լինել, չլինելու խնդիրն է:
Մեկ բան պետք է հասկանալ. եթե «համոզեն» ԲՀԿ-ին, դուք այլևս չեք լինելու, դուք ոչ մեկին պետք չեք` «Ժառանգություն», ՀՅԴ, «Ազատ Ժողովրդավարներ», Ռամկավարներ և այլն: Եթե պլանը հաջողվի իրականացնել, ոչ ոք չի հաշվելու ձեր ստացած ձայները, ձեր տեղական կառույցների առկայությունը, ձեր լիդերների խարիզման, կամ սփյուռքում ունեցած հեղինակությունը: Սա է ճշմարտությունը, որը ձեզնից բացի, կարծես թե բոլորը հասկացել են: Ի դեպ, այս ամենը վերաբերում է նաև մի խումբ անհատների, որոնք քաղաքական մեծ հավակնություններ ունեն:
ԲՀԿ-ն կգնա առանձին
Ինչ ռեսուրս ունի ԲՀԿ-ն` դիմանալու համար երկխոսողների և նրանց լրատվական դաշտի ճնշումներին: Ռեսուրսների պարզունակ թվարկումը կարող է համոզիչ չթվալ շատերին: Փոխենք հարցը. ի՞նչը պետք է խանգարի ԲՀԿ-ին չլինել խոսքի տերը: Սրա պատասխանը մեկն է` քաղաքական կոմպոնենտի թուլությունը: ԲՀԿ-ն պարտավոր է սկսել աշունը նոր քաղաքական անուններով, որոնք նոր քաղաքական բանաձևեր կդնեն շրջանառության մեջ: Սա անելուց հետո, ԲՀԿ-ի ռեսուրսը կկրկնապատկվի:
Այսօր ԲՀԿ-ի ռեսուրսը բավարար է ընտրություններում հաղթանակ տանելու համար. Ծառուկյանի վարկանիշը ավելի բարձր է, քան հիմնական մրցակիցներինը միասին վերցրած: Երկրի բիզնես համայնքը այսօր համախմբված է Ծառուկյանի շուրջ` փրկվելու համար վարչապետի գոյությունից, երկխոսության արդյունքում հիասթափված ընտրազանգվածները փոփոխության հնարավորությունը տեսնում են ԲՀԿ-ում: 2007-ի ԲՀԿ –ի հետ այսօրվա կուսակցությունը քիչ կապ ունի` արված են անհրաժեշտ հետևությունները` ձայն ստանալու և ձայն պահելու համար: Եվ վերջապես, Ծառուկյանը չունի ռեսուրսների պակաս սեփական լրատվամիջոցները բացելու և կամ լրատվական խողովակներով իր դեմ պատվիրված արշավներին համարժեք պատասխաններ տալու: Ի դեպ, կյանքը ցույց է տալիս, որ միայն այդ դեպքում է հայկական լրատվական դաշտում խաղաղություն հաստատվում:
Հաջորդ քայլը պետք է կատարեն վերը նշված քաղաքական ուժերը: Սա ավելի շատ ոչ թե քայլ է, այլ ընտրություն: Մտնել բաց երկխոսության մեջ ԲՀԿ-ի հետ կամ ուղիղ 10 ամիս անց քցվել ու մոռացության մատնվել:
Իսկ եթե այնուհանդերձ, դեպքերը զարգանան այնպես, որ ԲՀԿ-ն ընտրություններին մասնակցի միասնական ցուցակով, ապա ընտրությունների ավարտից ուղիղ մեկ օր անց ԲՀԿ-ն կդադարի գոյություն ունենալ:
Միասնական պարտություն կամ առանձին հաղթանակ
Ամիսներ առաջ, երբ կոալիցիոն նոր հուշագրի ստորագրման շուրջ լարվածություն էր առաջացել, ՀԱԿ ղեկավարներից Դ. Շահնազարյանը հանդես եկավ իր պատմական ձևակերպմամբ. «ՀԱԿ-ը թույլ չի տա ներիշխանական անկայունություն»:
Եվ միայն երդվյալ լևոնակնները չէին ուզում հասկանալ, թե ինչ ասաց իրենց փոխառաջնորդը: Ու նաև` ում խնդրանքով:
Բայց սա արդեն պատմություն է, ու նույնիսկ ՀՀԿ խոսնակը հասցրել է հայտարարել, որ կոալիցիոն հուշագիրը իրավական ուժ չունեցող փաստաթուղթ է:
Սակայն, այս միջադեպի կարևորությունը այլ տեղ էր: Այս միջադեպով մատնվեց «ագենտուրան»: Սա կարևոր ոչ միայն ԲՀԿ-ի համար, այլև մյուս քաղաքական ուժերի: Սրանով մատնվեց, թե անհրաժեշտության դեպքում ում խնդրանքով և ում բերանով են հնչեցվելու մեսիջները:
Թե՛ պատվիրատուն, և թե՛ կատարողը ժամանակին եղել են երկրի անվտանգության ծառայության ղեկավարներ և լավ գիտեն, որ ագենտուրան կարելի է բացահայտել միայն ծայրահեղ դեպքերում: Հավանորեն կոալիցիոն հուշագրի ստորագրման պահը եղել է բացառիկ նշականության. մեր տեղեկատվությունը այս մասով, ցավոք, բավարար չէ:
Հիմա երկխոսության փուլն է: Չեզոք տարածք, օրակարգեր, ռեվերանսներ, արտահերթ ընտրություններ և այլն: Ամեն ինչ գնում է նախապես պլանավորած սցենարով:
Բայց հոգու խորքում բանակցողների իրական ղեկավարների մոտ մի հարց մնում է անպատասխան: Կարելի է պայմանավորվել ապագա ԱԺ-ում քվոտաների մասին, պայմանավորվել առաջիկա նախագահական ընտրությունների շուրջ, կիսել քաղաքական դաշտը, բայց դա միայն մեկ պարագայում. եթե կոալիցիան ընտրություներին մասնակցի միասնական ցուցակով: Սա բոլորի գերնպատակն է. ՀՀԿ-ի, որը թուլացած է, ՕԵԿ-ի, որը գործնականում չկա և ՀԱԿ-ի, որին սև-սպիտակ բաժանարար գիծը նվազող էլեկտորատի պայմաններում թթվածնի նման անհրաժեշտ է:
Միակ ուժը, որը խոչընդոտում է այս ծրագրին ԲՀԿ-ն է: Գ. Ծառուկյանը ԱԺ-ում ասաց, որ ԲՀԿ-ն ընտրություններին մասնակցելու է առանձին: Հիմա երկխոսողները լծվել են նրա դեմ, ավելի ճիշտ` նրա առանձին մասնկացելու դեմ, սրբազան պայքարի:
Մատնված ագենտուրայի սցենարով, դա իրականացվում է ՀԱԿ-ական շրջանակաների և Լևոնական մամուլի միջոցով: Սա սկիզբն է, աշնանը ճնշումները կուժեղացվեն, կմիանան նոր դեմքեր և լրատվամիջոցներ: Ւշխանությունը իր մեթոդներով, կհորդորի միասնական ցուցակ կազմել:
Կլուծվի , թե ոչ այս խնդիրը, կախված դրանից` կունենանք տարբեր քաղաքական դաշտեր և տարբեր երկիր:
Մինչ ԲՀԿ-ի հնարավոր հակաքայլերին անցնելը, նշենք, որ սա ոչ միայն ԲՀԿ-ի, այլև մյուս` երկխոսությունից զերծ ուժերի լինել, չլինելու խնդիրն է:
Մեկ բան պետք է հասկանալ. եթե «համոզեն» ԲՀԿ-ին, դուք այլևս չեք լինելու, դուք ոչ մեկին պետք չեք` «Ժառանգություն», ՀՅԴ, «Ազատ Ժողովրդավարներ», Ռամկավարներ և այլն: Եթե պլանը հաջողվի իրականացնել, ոչ ոք չի հաշվելու ձեր ստացած ձայները, ձեր տեղական կառույցների առկայությունը, ձեր լիդերների խարիզման, կամ սփյուռքում ունեցած հեղինակությունը: Սա է ճշմարտությունը, որը ձեզնից բացի, կարծես թե բոլորը հասկացել են: Ի դեպ, այս ամենը վերաբերում է նաև մի խումբ անհատների, որոնք քաղաքական մեծ հավակնություններ ունեն:
ԲՀԿ-ն կգնա առանձին
Ինչ ռեսուրս ունի ԲՀԿ-ն` դիմանալու համար երկխոսողների և նրանց լրատվական դաշտի ճնշումներին: Ռեսուրսների պարզունակ թվարկումը կարող է համոզիչ չթվալ շատերին: Փոխենք հարցը. ի՞նչը պետք է խանգարի ԲՀԿ-ին չլինել խոսքի տերը: Սրա պատասխանը մեկն է` քաղաքական կոմպոնենտի թուլությունը: ԲՀԿ-ն պարտավոր է սկսել աշունը նոր քաղաքական անուններով, որոնք նոր քաղաքական բանաձևեր կդնեն շրջանառության մեջ: Սա անելուց հետո, ԲՀԿ-ի ռեսուրսը կկրկնապատկվի:
Այսօր ԲՀԿ-ի ռեսուրսը բավարար է ընտրություններում հաղթանակ տանելու համար. Ծառուկյանի վարկանիշը ավելի բարձր է, քան հիմնական մրցակիցներինը միասին վերցրած: Երկրի բիզնես համայնքը այսօր համախմբված է Ծառուկյանի շուրջ` փրկվելու համար վարչապետի գոյությունից, երկխոսության արդյունքում հիասթափված ընտրազանգվածները փոփոխության հնարավորությունը տեսնում են ԲՀԿ-ում: 2007-ի ԲՀԿ –ի հետ այսօրվա կուսակցությունը քիչ կապ ունի` արված են անհրաժեշտ հետևությունները` ձայն ստանալու և ձայն պահելու համար: Եվ վերջապես, Ծառուկյանը չունի ռեսուրսների պակաս սեփական լրատվամիջոցները բացելու և կամ լրատվական խողովակներով իր դեմ պատվիրված արշավներին համարժեք պատասխաններ տալու: Ի դեպ, կյանքը ցույց է տալիս, որ միայն այդ դեպքում է հայկական լրատվական դաշտում խաղաղություն հաստատվում:
Հաջորդ քայլը պետք է կատարեն վերը նշված քաղաքական ուժերը: Սա ավելի շատ ոչ թե քայլ է, այլ ընտրություն: Մտնել բաց երկխոսության մեջ ԲՀԿ-ի հետ կամ ուղիղ 10 ամիս անց քցվել ու մոռացության մատնվել:
Իսկ եթե այնուհանդերձ, դեպքերը զարգանան այնպես, որ ԲՀԿ-ն ընտրություններին մասնակցի միասնական ցուցակով, ապա ընտրությունների ավարտից ուղիղ մեկ օր անց ԲՀԿ-ն կդադարի գոյություն ունենալ:
Արսեն Խաչատրյան