«Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Լիլիթ Գալստյանի՝ ԵԱՀԿ աշնանային նստաշրջանում ունեցած ելույթը՝ հայերեն և անգլերեն տարբերակներով:

Հարգելի նախագահ, գործընկերներ,

Մեր օրակարգի հիմնական սևեռումը Աֆղանստանն է, և, իրավամբ, տարածաշրջանում հետագա նոր առճակատումները կանխելու և երկարատև լուծումների հասնելու համար անհետաձգելի գործողություններ և որոշումներ են անհրաժեշտ։ Սակայն պիտի նշեմ, որ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում անվտանգության մարտահրավերները նույնքան կարևոր են և դրանք պահանջում են հավասարակշռված որոշումներ՝ հիմնված միջազգային իրավունքի և միջազգային սկզբունքների վրա։

ԵԱՀԿ-ի՝ որպես անվտանգության և կայունության հարցերով զբաղվող և պատասխանատու կազմակերպության ուշադրությունն եմ ուզում բևեռել Հայաստանի և Արցախի Հանրապետության շուրջ ծավալվող նոր իրողությունների վրա։

Գրեթե մեկ տարի առաջ Հայաստանն ու Արցախը բախվեցին Ադրբեջանի՝ Թուրքիայի աջակցությամբ սանձազերծած ագրեսիային, ուր Թուրքիան անմիջական մասնակից էր և հովանավորում էր միջազգային ահաբեկիչների։ Խախտելով միջազգային օրենքներ և մարդու իրավունքներ՝ ադրբեջանական բանակի կողմից իրականացվեցին սարսափելի հանցագործություններ, կիրառելով քիմիական զենք, թիրախավորելով քաղաքացիական ենթակառուցվածքները, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում ավերելով և ոչնչացնելով հայկական մշակութային և կրոնական ժառանգությունը։

Մեկ տարի առաջ ստորագրված նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը կասեցրեց ագրեսիան, սակայն անվտանգության հարցերը շարունակում են մնալ չլուծված։ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը հանգուցալուծված չէ, ավելին, արդեն 5-րդ ամիսն է, ինչ ադրբեջանական զորքերը՝ խախտելով ՀՀ պետական սահմանները՝ օկուպացրել են Հայաստանի տարածքներ։

Ցավոք, ԵԱՀԿ-ն լռեց կամ անկարող եղավ դատապարտել Արցախի ժողովրդի դեմ Ադրբեջանի և Թուրքիայի սանձազերծած գործողությունները։ Մենք նաև նախազգուշացրել էինք ԵԱՀԿ-ին և անդամ պետություններին, որ, եթե չկարողանանք այս խնդրին ճիշտ և համակողմանի անդրադառնալ, ապա մենք կունենանք օտարերկրյա ահաբեկիչների և ջիհադիստների ներգրավման ավելի ու ավելի շատ դեպքեր, իսկ ԵԱՀԿ տարածքում վերջիններս կդառնան իշխանություն ձևավորելու և քաղաքական նպատակներ հետապնդելու միջոց: Աֆղանստանի օրինակը շատ խոսուն է։

Ի վերջո, շեշտելով և վերահաստատելով Հելսինկյան Եզրափակիչ ակտի հայտնի սկզբունքները՝ ուզում եմ ընդգծել, որ Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը չի կարող լուծված համարվել ագրեսիայի կամ պատերազմական ճանապարհով։ ԼՂ հակամարտությունը սպասում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հովանու ներքո իր արդար հանգուցալուծմանը՝ որը պետք է հենվի Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման անքակտելի իրավունքի իրացման վրա, ներառի տեղահանված բնակչության երաշխավորված և անվտանգ վերադարձը իրենց բնակավայրեր, ինչպես նաև տարածաշրջանի պատմական և կրոնական ժառանգության պահպանումը:

Տիկնայք և պարոնայք, մենք կարող ենք կանխել ապագա բռնություններն ու հանցագործությունները, եթե այսօր իսկ պայքարենք դրանց դեմ։

04․11․2021

Dear colleagues,

Although our main focus is Afghanistan, and it requires urgent actions to prevent the region from new confrontations and to reach long-lasting solutions, the security challenges within the South Caucasus region are just as vital and require well balanced decisions based on international law and principals.

As an organization with a wide range of security-related responsibilities, I would like to drive your attention on new realities around Armenia and Artsakh Republic.

Almost one year ago Armenia and Artsakh faced the aggression unleashed by Azerbaijan with the direct participation of Turkey and Turkish-backed foreign terrorists. Violating international human rights and laws the Azerbaijani army committed horrendous crimes, using chemical weapons, targeting civilian infrastructures, as well as vandalizing and destroying the Armenian cultural and religious heritage on the territory of Nagorno-Karabakh.

The November 9 statement signed one year ago stopped the aggression, but security issues still remain outstanding. The Nagorno-Karabakh conflict is not resolved, what’s more, for almost 5 months, Azerbaijani troops have been breaking the state boarders and keeping Armenia’s territories occupied.

Unfortunately, the OSCE has remained silent or has been unable to condemn the actions of Azerbaijan and Turkey against the people of Artsakh. We have also warned the OSCE and its participating States that if we fail to address this issue properly and decisively, we will be having more and more cases of the use of foreign terrorist fighters and jihadists as a means for projecting power and promoting political goals in the OSCE area. And today the issue of Afghanistan is a case in point.

Finally, reaffirming the well-known principles of the Helsinki Final Act, I would like to stress that the right of the people of Artsakh to self-determination cannot be considered resolved through aggression. The NK conflict awaits its just resolution under the auspices of the Minsk Group Co-Chairs which must include the determination of the status of Artsakh on the basis of the realization by the people of Artsakh of their inalienable right to self determination; the guaranteed safe and dignified return of the displaced population to their homes; and the preservation of the region’s historical and religious heritage.

Dear colleagues, we can prevent current and upcoming crimes and violations only standing against to nowadays crimes and violations.

04.11. 2021