Միայն անուղղելի միամիտը կամ բացարձակ անգործունակը կարող էր մտածել, թե Փաշինյանի ստորագրությամբ մեզ վերջին պահին կապիտուլյացիոն ակտ դեմ տալն ու այն հրապարակելը անարձագանք էր մնալու և պոռթկում ու ցասում չէր հարուցելու: Միայն իրականությունից կտրվածը կարող էր չմտածել, որ մարդիկ ինքնաբուխ փողոցներ ու հրապարակներ չեն ելնի, որքան էլ որ կեսգիշերն անց է:
Ինքս այդ սև օրվա գիշերը, ժամը 3:30-ից 5:30-ի միջակայքում եղել եմ թե՛ կառավարության շենքի մոտ, թե՛ Ազգային ժողովի: Հասկանալի է, որ ճանապարհի մեծ մասը ոտքով, չեմ ուզում ասել՝ քայլելով եմ անցել: Իմ աչքի տեսածը կարող եմ վկայել:

Այո, թե՛ կառավարության շենքի մոտ ու շենքում, թե՛ ԱԺ շենքի մոտ ու շենքում տեսել եմ բազմաթիվ բորբոքված հայրենակիցների: Բայց չեմ տեսել, որ հավաքվածները կոնկրետ կազմակերպվածությամբ կամ համակարգված էին գործում: Ամենաբազմաշերտ բազմություն էր, ամենատարբեր տեսակի ու ցենզի մարդիկ կային:
Բայց ես հենց այդտեղ ու այդ պահին սկսեցի ինքս ինձ հարցնել՝ ինչո՞ւ են այսքան անպաշտպան վիճակում պետական կարևոր հաստատություններն ու շենքերը: Առավել ևս, որ իշխանության տրամադրության տակ կային բավարար թվով ոստիկանական ու անվտանգային ուժեր:
Լավ, դեռ կառավարության շենքը ուղիղ հրապարակի վրա է, մեծադիր լուսամուտներով, ու գործնականում այդ իմաստով՝ անհարմար՝ պահպանության ու անվտանգության ապահովման տեսակետից: Ամեն դեպքում, ինքնաբուխ հավաքված բազմությունն էլ հազարների չէր հասնում այդ պահին, երբ դուռ-լուսամուտներ էին ջարդվել:
Իսկ խորհրդարանի՞ շենքը: Իսկ վարչապետի կեցավա՞յրը, այսպես ասած՝ «դաչաները»: Թե՛ մեկի, թե՛ մյուսի տեղակայումն ու դիրքն այնպիսին են, որ ոստիկանության ու ԱԱԾ-ի համար անլուծելի խնդիր չպետք է լիներ դրանց պահպանության ապահովումը:

Իսկ հնարավո՞ր է, որ այդ բոլոր՝ պետական կարևորության շենք-շինությունները հատուկ էին այդպես անպաշտպան ու «հասանելի» թողնված՝ հավաքված բազմաշերտ բազմության համար: Գուցե դա սադրա՞նք էր նույն այս փաշինյանական իշխանության կողմից:

Այո, ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանի նկատմամբ գործադրված բռնությունը և՛ դատապարտելի է, և՛ իր դրսևորման ձևով էլ զզվելի: Բայց մի հարց էլ՝ Արարատ Միրզոյանը կեսգիշերն անց ինչո՞ւ էր աշխատավայրում, այն էլ՝ զավակի հետ: Եվ, եթե նա այնտեղ էր, ապա ինչո՞ւ էր անպաշտպան իրավիճակում: Իսկ հնարավո՞ր է, որ փաշինյանը նրան պարզապես «ժերտվա էր տվել» կամ այդ դերում նախատեսել: Սրանցից, ախր, ինչ ասես սպասելի է:

Արարատ Միրզոյանի մոտեցումն էլ է դժվար ընկալելի: Եթե նա վտանգ էր զգացել ու դրա համար էր որոշել գիշերվա կեսին գնալ ԱԺ կամ, օրինակ, չհեռանալ ԱԺ-ից, ապա զավակի՞ն ինչու էր իր մոտ թողել: Որ ի՞նչ լինի:
Ովքե՞ր էին, ինչացո՞ւ են հավաքված բազմության մեջ հայտնված ջարդարարներն ու 15-20-ով մեկին վրա տվողները: Ովքե՞ր էին ԱԺ-ում ջարդուխուրդ անողներն ու ինքնագոհ, այն էլ՝ եռագույնով սելֆի անողները: Ովքե՞ր էին վարչապետի կեցավայրից ինչքակապտություն անողները, ինչ-որ ժամացույց կամ այլ իրեր թռցնողները:
Իրականում բորբոքված, պահանջ ու հարց ունեցող մարդիկ մի՞թե ԱԺ շենքում ջարդված կահույքի ֆոնին սելֆի անելու համար էին այնտեղ գնացել:
Ինքս տեսել եմ մարդկանց, որ կոչ էին անում ոչինչ չջարդել, չվնասել, դուրս գալ շենքերից, որտեղ ոչ մի պաշտոնյա կամ հավաքվածների հարցերին պատասխանելու կարգավիճակ ունեցող չկար:
Բայց հասկանում եմ նաև, որ կարող էին լինել և հատուկ ջարդարարության համար «հրավիրվածներ»: Ինչո՞ւ: Այն շատ պարզ պատճառով, որ իշխանությունը կամ այն, ինչ այդ իշխանությունից մնացել է, ուժային գործողությունների դիմելու և հանրային իրական պոռթկումն ու բողոքը ճնշելու ինչ-ինչ հիմքեր ունենա: Թեկուզ այն բանի համար, որ նիկոլ փաշինյանը ինչ-ինչ անհավասարակշիռ ու սադրիչ կոչեր անի՝ վրեժ լուծելու, հաշվեհարդար տեսնելու վերաբերյալ:
Մեծ հաշվով, այն բանի համար, որ ստորացուցիչ խայտառակության փաստի առաջ դրված երկրի ներսում քաոս ու արյունահեղություն հրահրվի՝ առհասարակ պետությունը կործանելու և թուրքի ծրագիրը վերջնական ավարտին հասցվի: Դա՞ էր այդ ժամացույցագող սադրիչների ներդրման բուն նպատակը:
Ի դեպ, այդ «տեսակի» մասին: Այն, որ վարչապետի կեցավայրում ինչքակապտությամբ էին զբաղվում ու իրենցից գոհ՝ նկարվում կամ նկարում այդ ամենը: Ոչինչ չի՞ հիշեցնում:

Ուղիղ երկուսուկես տարի առաջ, 2018-ի մայիսի 8-ի, թե հաջորդ օրվա երեկոյան «դմփ-դմփ-հու»-ականների փրկիչ ու կուռք նիկոլ փաշինյանը Բաղրամյան 26-ից լայվ էր մտել, սանհանգույցի ու զուգարանակոնքի ճոխությունն էր ցույց տալիս, եղած-չեղածը: Իսկ ո՞վ կհիշի այն դրվագը, երբ դարակները «ուղիղ միացմամբ» քրքրելու, տնտղելու ընթացքում ՀՀ զինանշանի պատկերով շոկոլադե մեդալիոն գտավ ու՝ «մե ուրախությո՜ւն...»:

Երկուսուկես տարի անց, արդեն իր՝ նիկոլ փաշինյանի կեցավայրից ժամացույց թռցնողների ռեակցիան հիշեցրեց 2018-ի այդ դրվագը...
Այս ամենը՝ դեռ չասած այն մասին, որ Արարատ Միրզոյանի վրա հարձակումը, այդ ջարդարարությունները շատ հարմար դեպքեր էին՝ բուն ողբերգությունից ուշադրություն շեղելու, զուգահեռ ինչ-որ քարոզչական հնարքներ անելու, բողոքող ու բնականորեն վրդովված քաղաքացիներին համատարած «ջարդարարի» շտամպի տակ մտցնելու համար: Ի վերջո, հենց այնպես չէր, որ հայրենիքը թշնամուն հանձնող խայտառակագիր ստորագրածը «ուղիղ միացմամբ» դրել ու երկրի ներսում ինչ-որ վրեժ լուծելու կոչեր էր անում: Դու, ի՞նչ է, ոստիկանություն, իրավապահ մարմիններ չունե՞ս այլևս տրամադրությանդ տակ:

Ինչ վերաբերում է սադրանքներին կամ դրանց հնարավորությանը, ապա դրանք ստանդարտ իշխանական «գործիքներ» ու ճիգեր են՝ աթոռից կառչած, խառնակչական գործելակերպ ունեցող իշխանավորների համար: Հուսով եմ, անիմաստ ու արդեն ավելորդ ճիգերը:

Արմեն Հակոբյան