Մեկնաբանություն

09.09.2020 08:57


Կյանքը բումերանգ է. այսօր Տիգրիսի վրա ես, վաղը կարող է հայտնվես Տիգրիսի սմբակների տակ

Կյանքը բումերանգ է. այսօր Տիգրիսի վրա ես, վաղը կարող է հայտնվես Տիգրիսի սմբակների տակ

Վիրավորանքի և զրպարտության համար նախատեսված «պատժամիջոցները» հնգապատկելու` լրատվամիջոցներից, որպես բարոյական վնասի փոխհատուցում, մինչև տասը միլիոն դրամ` վիրավորանքի, քսան միլիոն` զրպարտության համար բռնագանձելու ձախավեր նախաձեռնությունը, որով հանդես է եկել ԱԺ ծանծաղամիտ փոխխոսնակը, թերի է։ Շա՜տ թերի...

Որպեսզի փոխխոսնակի «ձիով քայլը» ծառայի բուն նպատակին, այն է` մեկընդմիշտ խաչ քաշել խոսքի ազատության վրա, փակել ընդդիմադիր մամուլի բերանը կա՛մ սնանկացնել, որ մի փոր «պեռաշկիից» բացի, ոչ մի ուրիշ բանի մասին չմտածեն, նախ` պետք է «հստակ» չափորոշիչներ սահմանել. ի՞նչ ասել է վիրավորանք (զրպարտություն), և ինչո՞վ են դա ուտում։

Օրինակ, օրենքով ամրագրել, որ վիրավորանքը (զրպարտությունը) վիրավորանք (զրպարտություն) է համարվում մի՛ դեպքում` եթե ուղղված է թավշյա վարչահրամայապետի և իր նազիր-վեզիրների` պատգամավորների, նախարարների, փոխնախարարների, վարչությունների պետերի և լափամանին մոտ կանգնած` ոչինչ չանելու կամ պետական ինստիտուտների հերն անիծելու համար «գյուռ-գյուռ» պարգևատրվող այլ պաշտոնատար անձանց դեմ։ Կապ չունի` վիրավորանք (զրպարտություն) համարվող արարքի մեջ հանցակազմ կա՞, թե՞ չկա, վերը նշված «կատեգորիային» պատկանող անձանց ունեցած կամ թեկուզ չունեցած «պատիվը և արժանապատվությունը» արատավորող հրապարակումը կամ հրապարակային հայտարարությունը համապատասխանո՞ւմ է իրականությանը, թե՞ ո՛չ այնքան։

Երկրորդ` պետք է սևով սպիտակի վրա գրել, որ ընդդիմադիր գործիչների, հատկապես նախկինների հասցեին վիրավորանքներ և զրպարտություններ տիրաժավորելը` կոռումպացված ռեժիմի ներկայացուցիչ, մարդասպան, թալանչի, սերմացու գողացող մուկ», բորենի, շնաբարո դուրսպրծուկ, «ծախու», «պիցցայակեր» անվանելը քրեորեն պատժելի արարք չէ «թավշյա» պաշտոնյաների ու սրանց հավասարեցված անձանց կողմից. վերջիններս իրավասու են ուզածի չափ և ուզածի պես «քլնգել» ցանկացած մեկին, մեղադրել հնարավոր ու անհնար բոլոր մահացու մեղքերի մեջ, հայհոյել, սպառնալ, հոխորտալ, զազրախոսել`ապացուցված և դատարանի վճռով ամրագրված որևէ հիմնավոր փաստ կամ փաստարկ չբերելով, ու մնալ անպատիժ։

Այլապես կարող է անհարմար բան ստացվել։ Նախաձեռնության հեղինակն ու նրան ոգեշնչողները, որոնք փող աշխատելու նոր ձև են գտել` հիմա էլ որոշել են անցանկալի լրատվամիջոցները դարձնել «տուգանքի մատերիալ», ու «հավաքագրված» եկամուտները դնել գրպանը, հենց իրե՛նք կարող են հայտնվել սնանկացման եզրին։

Խոսքը վերաբերում է ոչ միայն «թավշյա իշխանիկներին», այլև սրանց սպասարկող «անկախ» շրջանակներին։ Պատկերացնո՞ւմ եք` ի՛նչ ողբալի վիճակում կհայտնվի գործ տվող հայտնի դասալիք պատգամավորը, որին ով չի ալարում` դատի է տալիս վիրավորանքի կամ զրպարտության հոդվածով։ Ընդ որում`մարդկանց հանիրավի վիրավորելու, զրպարտելու փաստը դատարանում հաստատվել է, և ո՛չ մեկ անգամ։ Բավական է հիշել Ռոբերտ Քոչարյանի դեմ ստոր բանսարկությունները, որոնց համար դատարանը քանիցս հա՛մ տուգանել է «օբյեկտին» պատկանող լրատվամիջոցին, հա՛մ պարտավորեցրել է հերքում տպագրել` թե՛ ապրիլյան «խեղափոխությունից» առաջ, թե՛ հետո։ Բայց սա, իրեն «շլանգի» տեղ դնելով` չի կատարել դատարանի վճիռը, և այսօր էլ շարունակում է իրեն էշի տեղ դնել։

Վերջին նմանատիպ որոշումը կայացվեց բառացիորեն օրերս. մինչ Բաբաջանյան Արմանը ԱԺ հանձնաժողովի նիստում կռիվ էր տալիս «զրպարտության» դեմ` պաշտպանելով Ալենь Սիմոնյանի հարվածային նախաձեռնությունը, Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝ դատավոր Տիգրան Գրիգորյանի նախագահությամբ, բավարարեց ՊԵԿ օպերվարչության նախկին պետ Կարեն Կարապետյանի հայցը երեսփոխանի մասնավոր սեփականությունը հանդիսացող «Սկիզբ Մեդիա Կենտրոն» ՍՊԸ-ի դեմ` իր պատվին ու արժանապատվությանը հասցված վնասի հատուցման պահանջով։

Թավշապետ Փաշինյանի կողմից սրա-նրա հասցեին արվող մերկապարանոց` անմեղսունակության աստիճան անհիմն և անապացույց հայտարարությունների, առատության եղջյուրից թափվող վիրավորանքների, զրպարտությունների և դրանց առնչությամբ հարուցված կամ իրենց հերթին սպասող դատական հայցերի մասին արդեն չեմ խոսում։

Այնպես որ, դեռ հարց է` ո՛վ կշահի, ո՛վ կտուժի, եթե անհաճո լրատվամիջոցներին և ընդդիմախոսներին լռեցնելու նախաձեռնությունն ընդունվի «ալենսիմոնյանական» ձևով և սկսի աշխատել։

Ի վերջո, բումերանգի «էֆեկտը» դեռ ո՛չ մեկը չեղյալ չի ճանաչել. կյանքը բումերանգ է, «խիյարն» էլ, ինչպես հայտնի է, թարս բուսնելու «գեշ» սովորություն ունի։ Հատկապես Նիկոլի թվի «նոր Հայաստանում»։

Այսօր ձիու վրա ես` Տիգրիս ես քշում, վաղը կարող է հայտնվես «գետնին»` Տիգրիսի սմբակների տակ։ Կամ, որ ավելի վատ է, քրեակատարողական հիմնարկում...

Լիլիթ Պողոսյան

Այս խորագրի վերջին նյութերը