Կարծիք

15.09.2019 10:38


Տերպետրոսյանական խավար տարիներն ու հաջորդող շրջանը կամ մարդու իրավունքների վայրէջքն ու վերելքը և վայրէջքի վտանգները

Տերպետրոսյանական խավար տարիներն ու հաջորդող շրջանը կամ մարդու իրավունքների վայրէջքն ու վերելքը և վայրէջքի վտանգները

Սա Հայաստանի մարդու իրավունքների վիճակի կորն է։
ԱՄՆ Մերիլանդի համալսարանի գիտնականների խմբի մշակած polity index գրաֆիկում երևում է ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների վիճակը Հայաստանում անկախության 24 տարիներին՝ մինչև 2013թ.։ Հետազոտությունը ներառում է աշխարհի բոլոր երկրները, ուր մի ծայրում -10-ն է` ամենաբռնատիրականը, որ ունի, օրինակ, Հյուսիսային Կորեան, մյուս ծայրում +10-ն է` ամենաժողովրդավարականը, որտեղ Շվեյցարիան է։ Հայաստանը անկախանալուց կարճ ժամանակ անց, Տեր-Պետրոսյանի նախագահության տարիներին, 1995-ից կտրուկ անկում է ապրել մինչև -6՝ հասել դեպի բռնապետություն, և միայն Տեր-Պետրոսյանի տապալումից ու Քոչարյանի իշխանության գալուց հետո` 1998-1999-ից սկսած, 9 կետով բարձրացել է։

Գուցե կորի ավելի վեր տատանում լիներ եթե տնտեսական վիճակի գրաֆիկ էլ կազմվեր։
Հայաստանի մեծագույն անարդարությունն է, որ նրանք, ովքեր էս կորը իջեցրել-հասցրել են դժոխքի դռանը, այժմ քթները վեր գնում են դատարան՝ դատապարտելու նրան, ում իշխանության օրոք էդ կորը բարձրացել է վեր, Տերպետրոսյանական իշխանության անձինք դատարան են գնում դատապարտելու Ռոբերտ Քոչարյանին։

Եվ ի՞նչ դատ է գնում, երկրորդ նախագահին դատում են նրա համար, որ կանխեց այդ կորը իջեցնողներին գրոհով իշխանության զավթումը։
Կարծում էինք, թե 1998֊ով ավարտվեց այն խավար մթնոլորտը, բայց չէ, մի անգամ էլ 10 տարի անց՝ 2008-ին վերակենդանացավ՝ իրենց բնորոշ նենգությամբ արյուն թափելով, մարդկանց զոհելով ու զոհերի արյունը ուրիշի վրա գրելով։

Հայաստանի իրավապաշտպանների մեծ մասը 2008֊ից սկսած, արդեն 11 տարի, այս կորը իջեցնողների հետ է, նրանց են աջակցում, մամուլը նրանց հետ հարցազրույցներով լցված է, փչացած ձայնապնակը հա պտտվում է՝ «վերջին 20 տարիների ռեժիմը», նրանց հետ ուս֊ուսի տված ՝ լծված են երկրորդ նախագահի դեմ արշավին։ Այս հակ-ամերձ իրավապաշտպանները Տեր-Պետրոսյանի իշխանության տարիներին չկային։ Չէ կային, գոյություն ունեին, բայց այնպես, ինչպես Ադրբեջանում Ալիևի տակ աշխատող իրավապաշտպանները, օրինակ՝ երբ փողոցում փաստաբաններին էին ծեծում, Արթուր Սաքունցի կազմակերպությունը զբաղվում էր ադրբեջանցիների և հայերի հաշտեցմամբ՝ ինչ-որ արտասահմանյան կոնֆերանսներում։

Այո՛, կորը +5֊ից վեր չբարձրացավ, բայց երբ 2008֊ին երկրի գլխին էն նույն վտանգը կախվեց, ապա 2018֊ի հեղափոխությունից հետո էլ, երբ մարտի 1֊ի տերպետրոսյանական մեծ սուտը դարձավ պետական քաղաքականություն, վարչապետը սկսեց վերացնել դատական իշխանությունը, որ ինքն ու Տեր֊Պետրոսյանը լինեն մարտի մեկի միակ դատավորը, հասկանալի դարձավ, որ երկիրը կարող է էլի գլորվել դեպի այն կորի իջած տեղը կամ այդ կողմերում մի այլ անհայտ տեղ։

70136711_10156538610818201_8310238990175305728_n

Վահան Իշխանյանի ֆեյսբուքյան էջից

Այս խորագրի վերջին նյութերը