Կարծիք

01.09.2019 11:34


Անցյալի ընտրական անարդարություններից միակ և ամենագլխավոր տուժողը մեր հասարակությունն է

Անցյալի ընտրական անարդարություններից միակ և ամենագլխավոր տուժողը մեր հասարակությունն է

Կառավարությունը շրջանառության մեջ է դրել անցումային արդարադատությանը վերաբերող մի օրենսդրական նախագիծ: Ճիշտ է (որքան հասկանում եմ) նախագծի կարգավորման առարկան չի ներառում անցումային արդարադատության, այսպես կոչված, ավանդական ուղղությունների ողջ ծավալը, այլ հիմնականում վերաբերում է ընտրությունների պատմական անցյալին:

Առաջին հայացքից նախագծով հետապնդվող մոտեցումը՝ վեր հանել և ուսումնասիրել 1991թ․-ից ի վեր բոլոր ընտրություններում տեղ գտած իրավախախտումների, հետընտրական հետապնդումների դեպքերը և փորձել մշակել տուժածների խախտված իրավունքների վերականգման կամ համապատասխան փոխհատուցման մեխանիզմներ և լուծումներ, բավականին տրամաբանական է թվում, թեև դժվար իրականանալի:

Սակայն եթե նախագծի հեղինակները իրոք հետապնդում են զանգվածային ընտրակեղծիքների արատավոր պրակտիկան արմատախիլ անելու և ապագայում այլևս երբեք այդ կերպ իշխանության մարմինների ձևավորումը բացառելու նպատակը, ինչը միանգամայն ողջունելի է, ապա առավել օգտակար կլիներ կատարել մեր քաղաքական պատմության ողջ անցյալի առարկայական և համակողմանի ուսումնասիրություն և լայն հանրությանը ներկայացնել այն դասերը, այդ թվում ինստիտուցիոնալ բացերի մասով, որոնք անհրաժեշտ իրավական և քաղաքական նախադրյալներ կձևավորեն մեր ապագան նման արատներից զերծ պահելու համար:

Քաղաքական ողջամտությունը պահանջում է պատմությանը անդրադառնալ բացառապես ապագայի համար դասեր քաղելու նպատակով:

Բայց, այս ամենի հետ մեկտեղ, առանձնահատուկ նշանակություն է ձեռք բերում անցյալի անարդարություններից ‹‹տուժածների և վերջիններիս խախտված իրավունքների›› խնդիրը: Ովքե՞ր են տուժածները և որո՞նք են նրանց վերականգման ենթակա իրավունքները:

Ըստ իս, ընտրական անարդարություններից միակ և ամենագլխավոր տուժողը դա մեր հասարակությունն է, որը զրկվեց իր ընտրությամբ և իր պատասխանատվությամբ վաղվա օրը կազմակերպելու իր սահմանադրական իրավունքից:

Ուստի եթե խոսքը գնում է հասարակության ոտնահարված իրավունքներն ու, ինչ-որ իմաստով, պատմության ընթացքը վերականգնելու մասին, ապա ես նույնպես գտնում եմ, որ միակ ճիշտ լուծումը՝ իշխանությունը 1996թ. ընտրությունների իրական հաղթողին՝ Վազգեն Մանուկյանին փոխանցելն է:

Ինքս 1996թ․ ես եղել եմ Տեր-Պետրոսյանի նախընտրական թիմում և ակտիվ մասնակցել եմ նրա քարոզարշավին, բայց այսօր կարծում եմ՝ նշված մոտեցումը արդարացված կլինի թե՛ պատմական արդարությունը վերականգնելու, և թե՛ պատմական զարգացումները իրենց բնականոն հուն տեղափոխելու տեսակետից:

Ավելին, նման մոտեցմամբ մեր իշխանությունները իրականում կհաստատեն հանրային կյանքում հեղափոխական բարեփոխումներ իրականացնելուն և հեղափոխության հռչակած իդեալներին իրենց նվիրվածությունը:

Ի դեպ, գործող Սահմանադրությունը այդ քաղաքական պրոյեկտը կյանքի կոչելու համար որևէ խոչնդոտ չի հարուցում: Մնում է ցուցաբերել քաղաքական ողջամտություն և խոհեմություն:

Խոսրով Հարությունյանի ֆեյսբուքյան էջից

Այս խորագրի վերջին նյութերը