Առանց ԿԸՀ համաձայնության, պատգամավորության թեկնածուին կալանքի տակ պահելու մասին հայտարարություն
Հայաստանի Պառլամենտարիզմի Կենտրոն դիտորդական առաքելությունն արտահերթ հայտարարություն է տարածել (կցվում է) առանց ԿԸՀ համաձայնության, պատգամավորության թեկնածուին կալանքի տակ պահելու մասին։
«Հաշվի առնելով նաև այն հանգամանքը, որ, առայժմ, «Երևան-Կենտրոն» ՔԿՀ-ը հնարավորություն չի ստեղծում պատգամավորության թեկնածու Նիկոլ Փաշինյանի հետ մեր դիտորդների հանդիպման համար, Առաքելության ղեկավար Անահիտ Սարգսյանը, որոշ դիտարկումներ անցկացնելու նպատակով, համապատասխան նամակ է ուղարկել պարոն Փաշինյանին:
1.Ամփոփում
1.1. Պետական մարմինների կողմից չի ապահովվում Դիտորդական առաքելության, իրավունքների իրականացումը,
1.2. Հունվար ամսվա ոչ աշխատանքային տասնօրյակը կարող է լրջորեն խոչընդոտել ընտրական գործընթացների օրինական անցկացմանը,
1.3. Պատգամավորության թեկնածուի կալանքի տակ պահելն, առանց ԿԸՀ համաձայնության, հակասում է ՄԻ եվրոպական Կոնենցիայի 5-րդ և ՀՀ Սահմանադրության 16-րդ հոդվածներով սահմանված դրույթներին և, որպես հետևանք, մրցակցության խիստ անհավասար պայմաններ է ստեղծում:
2. Դիտորդականառաքելությանմասին
2.1. ՀՊԱԿ դիտորդական առաքելությունը հավատարմագրվել է ԿԸՀ-ում 05.11.09թ.-ին:
2.2. Դիտորդական առաքելությունն իր առաջին զեկույցը ներկայացրել է 08.11.09թ.-ին' «20 հոկտեմբեր - 07 նոյեմբեր» ժամանակահատվածի համար:
3. Դիտարկումներ
3.1. Ընտրատարածքային ընտրական հանձնաժողովը /ԸԸՀ/, խախտելով Ընտրական օրենսգրքի /ԸՕ/ 7-րդ հոդվածի 3-րդ և 30-րդ հոդվածի 1-ին մասերով սահմանված պահանջները, չի ապահովում դիտորդների մասնակցությունը Հանձնաժողովի աշխատանքներին:
Սույն խնդրով մեր դիմումը ԸԸՀ-ին մնացել է անարձագանք:
3.2. Հիմք ընդունելով ՀՀ Ընտրական օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ ու Դիտորդական առաքելություն իրակացնելու Կարգի 13/5-րդ մասերի պահանջները և ղեկավարվելով □Ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահելու մասին□ ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածի պահանջներով,ս.թ. հոկտեմբերի 30-ին դիմել ենք □Երևան-Կենտրոն□ քրեակատարողական հիմնարկի /ՔԿՀ/ պետին, խնդրելով թույլատրել մեր դիտորդներին հանդիպել պատգամավորության թեկնածու Նիկոլ Փաշինյանին:
Սակայն, խախտելով ՀՀ օրենսդրության պահանջները, ՔԿՀ ղեկավարությունը որևէ ձևով չի արձագանքել մեր դիմումին:
3.3. Պետական իրավասու մարմինները' ԿԸՀ-ը, Վարչական և Սահմանադրական դատարաները, Գլխավոր դատախազությունը, Ոստիկանությունը, ՀՌԱՀ-ը, Արդարադատության նախարարությունը, ինչպես նաև, Հայփոստը և այլն, դեռևս չեն հայտարարել, առաջիկա տոների կապակցությամբ, ՀՀ Կառավարության վերջերս ընդունած որոշմամբ սահմանված ոչ աշխատանքային օրերին իրենց աշխատանքային օրերի /ժամերի/ և կարգի մասին:
Սույն ընտրության նախընտրական քարոզչության կարևորագույն մասը կազմող ոչ աշխատանքային այդ տասնօրյակը կարող է լուրջ խորընդատ հանդիսանալ ընտրական գործընթացների օրինական անցկացման համար:
3.4. Ս.թ. հոկտեմբերի 29-ից առաջադրված, իսկ դեկտեմբերի 5-ից գրանցված պատգամավորության Նիկոլ Փաշինյանը, գտնվում է կալանքի տակ առանց ԿԸՀ համաձայնության:
ԸՕ 111-րդ հոդվածի 6-րդ մասի պահանջների համաձայն, □առաջադրված թեկնածուները կարող են կալանավորվել, դատական կարգով վարչական կամ քրեական պատասխանտվության ենթարկվել միայն ԿԸՀ համաձայնությամբ□:
Այսինքն, խախտվել է հիշյալ իրավական նորմը և, որպես հետևանք, արդեն իսկ, խախտվել և խախտվում են, ԸՕ 3-րդ, 110-րդ հոդվածների և 18-րդ հոդվածի 3-րդ մասի պահանջները պատգամավորության թեկնածուների իրավահավասարության ու մրցակցության մասին:
Ակնհայտ է նաև, որ ԿԸՀ-ի, Գլխավոր դատախազության և դատարանի կողմից ՀՀ օրենսդրության պահանջների կատարման դեպքում, կստեղծվեին պատգամավորության թեկնածուի գործունեության համար համապատասխան պայմաններ և կպաշտպանվեին օրենքով սահմանված նրա իրավունքները:
4.1. ԿԸՀ նախագահի կամային մեկնաբանմամբ /□Ազատություն□ ռ/կ - 05.12.09թ./, ԿԸՀ-ը պարտավոր չէ քննարկել կալանավորման հարցը, քանի որ պարոն Փաշինյանը կալանավորվել է մինչև պատգամավորության թեկնածու դառնալը: Այսինքն, ըստ այդ մեկնաբանության ստացվում է, որ
-ԿԸՀ-ը հրաժարվում է օրենքով սահմանված հավասար պայմանների ապահովումից, այդ թվում, ԸՕ 18-րդ հոդվածի 9-րդ մասի պահանջների շրջանակներում,
-ԿԸՀ-ը հրաժարվում է քննարկել ոչ միայն պատգամավորության թեկնածուի կալանավորման, այլև' նրան քրեական պատասխանտվության ենթարկելու հարցը,
-Նիկոլ Փաշինյանի ընտրվելու դեպքում, եթե դատական գործընթացները ամիսներով կամ տարիներով շարունակվեն, Ազգային ժողովը նույնպես չի քննարկելու պատգամավորի կալանավորման կամ թրեական պատասխանատվության ենթարկելու հարցերը և 10-րդ ը/տ-ի ընտրողները շարունակելու են մնալ առանց պատգամավորի,
4.2. «Ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահելու մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված դրույթներն, ընդհանուր առմամբ, չեն ապահովում կալանքի տակ գտնվող պատգամավորության թեկնածուների իրավունքների իրականացումը,
4.3. ՀՀ քրեական դատավարության օրեսնգրքի /ՔրԴՕ/ 4262-րդ հոդվածի պահանջների համաձայն, տվյալ դեպքում, նոր հանգամանքներով դատական ակտերի վերանայման համար դիմում են ներկայացնում գլխավոր դատախազը և նրա տեղակալները,
4.4. ԸՕ 41-րդ և 42-րդ հոդվածների պահանջների համաձայն, ԿԸՀ-ը և ԸԸՀ պարտավոր են ապահովել ԸՕ 110-րդ և 111-րդ հոդվածներով սահմանված պահանջների կատարումը, ինչպես նաև, դիմել համապատասխան պետական մարմիններին:
5. Առաջարկություններ
5.1. ԿԸՀ-ին' քննարկել և համապատասխան միջոցներ ձեռնարկել ԸԸՀ-ի և ՔԿՀ-ի կողմից մեր դիտորդական առաքելության իրավունքների ոտնահարման հետևանքների վերացման ուղղությամբ,
5.2. ՀՀԿառավարությանըևԿԸՀ-ին' աշխատանքային կարգ սահմանել ընտրական գործընթացներին մասնակից պետական իրավասու մարմինների, ինչպես նաև, Հայփոստի համար, 2010թ. հունվարյան ոչ աշխատանքային տասնօրյակի ժամանակ,
5.3. ԿԸՀ-ին' տեղեկատվության ներկայացնել Գլխավոր դատախազություն, կալանքի տակ գտնվող պատգամավորության թեկնածու Նիկոլ Փաշինյանի քր. գործին առնչվող նոր հանգամանքերի, այն է' ԱԺ պատգամավորության թեկնածու առաջադրման և գրանցման մասին,
5.4. ԿԸՀ-ին՝ պատգամավորության թեկնածուների իրավահավասարության ապահովման նպատակով, համապատասխան պարզաբանումներ ստանալ Արդարադատության նախարարությունից «Ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահելու մասին» ՀՀ օրենքի 13-րդ ու 17-րդ հոդվածների կիրառման վերաբերյալ:
ՀՊԱԿ դիտորդական առաքելություն ղեկավար Անահիտ Սարգսյան»։
Առանց ԿԸՀ համաձայնության, պատգամավորության թեկնածուին կալանքի տակ պահելու մասին հայտարարություն
Հայաստանի Պառլամենտարիզմի Կենտրոն դիտորդական առաքելությունն արտահերթ հայտարարություն է տարածել (կցվում է) առանց ԿԸՀ համաձայնության, պատգամավորության թեկնածուին կալանքի տակ պահելու մասին։
«Հաշվի առնելով նաև այն հանգամանքը, որ, առայժմ, «Երևան-Կենտրոն» ՔԿՀ-ը հնարավորություն չի ստեղծում պատգամավորության թեկնածու Նիկոլ Փաշինյանի հետ մեր դիտորդների հանդիպման համար, Առաքելության ղեկավար Անահիտ Սարգսյանը, որոշ դիտարկումներ անցկացնելու նպատակով, համապատասխան նամակ է ուղարկել պարոն Փաշինյանին:
1. Ամփոփում
1.1. Պետական մարմինների կողմից չի ապահովվում Դիտորդական առաքելության, իրավունքների իրականացումը,
1.2. Հունվար ամսվա ոչ աշխատանքային տասնօրյակը կարող է լրջորեն խոչընդոտել ընտրական գործընթացների օրինական անցկացմանը,
1.3. Պատգամավորության թեկնածուի կալանքի տակ պահելն, առանց ԿԸՀ համաձայնության, հակասում է ՄԻ եվրոպական Կոնենցիայի 5-րդ և ՀՀ Սահմանադրության 16-րդ հոդվածներով սահմանված դրույթներին և, որպես հետևանք, մրցակցության խիստ անհավասար պայմաններ է ստեղծում:
2. Դիտորդական առաքելության մասին
2.1. ՀՊԱԿ դիտորդական առաքելությունը հավատարմագրվել է ԿԸՀ-ում 05.11.09թ.-ին:
2.2. Դիտորդական առաքելությունն իր առաջին զեկույցը ներկայացրել է 08.11.09թ.-ին' «20 հոկտեմբեր - 07 նոյեմբեր» ժամանակահատվածի համար:
3. Դիտարկումներ
3.1. Ընտրատարածքային ընտրական հանձնաժողովը /ԸԸՀ/, խախտելով Ընտրական օրենսգրքի /ԸՕ/ 7-րդ հոդվածի 3-րդ և 30-րդ հոդվածի 1-ին մասերով սահմանված պահանջները, չի ապահովում դիտորդների մասնակցությունը Հանձնաժողովի աշխատանքներին:
Սույն խնդրով մեր դիմումը ԸԸՀ-ին մնացել է անարձագանք:
3.2. Հիմք ընդունելով ՀՀ Ընտրական օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ ու Դիտորդական առաքելություն իրակացնելու Կարգի 13/5-րդ մասերի պահանջները և ղեկավարվելով □Ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահելու մասին□ ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածի պահանջներով,ս.թ. հոկտեմբերի 30-ին դիմել ենք □Երևան-Կենտրոն□ քրեակատարողական հիմնարկի /ՔԿՀ/ պետին, խնդրելով թույլատրել մեր դիտորդներին հանդիպել պատգամավորության թեկնածու Նիկոլ Փաշինյանին:
Սակայն, խախտելով ՀՀ օրենսդրության պահանջները, ՔԿՀ ղեկավարությունը որևէ ձևով չի արձագանքել մեր դիմումին:
3.3. Պետական իրավասու մարմինները' ԿԸՀ-ը, Վարչական և Սահմանադրական դատարաները, Գլխավոր դատախազությունը, Ոստիկանությունը, ՀՌԱՀ-ը, Արդարադատության նախարարությունը, ինչպես նաև, Հայփոստը և այլն, դեռևս չեն հայտարարել, առաջիկա տոների կապակցությամբ, ՀՀ Կառավարության վերջերս ընդունած որոշմամբ սահմանված ոչ աշխատանքային օրերին իրենց աշխատանքային օրերի /ժամերի/ և կարգի մասին:
Սույն ընտրության նախընտրական քարոզչության կարևորագույն մասը կազմող ոչ աշխատանքային այդ տասնօրյակը կարող է լուրջ խորընդատ հանդիսանալ ընտրական գործընթացների օրինական անցկացման համար:
3.4. Ս.թ. հոկտեմբերի 29-ից առաջադրված, իսկ դեկտեմբերի 5-ից գրանցված պատգամավորության Նիկոլ Փաշինյանը, գտնվում է կալանքի տակ առանց ԿԸՀ համաձայնության:
ԸՕ 111-րդ հոդվածի 6-րդ մասի պահանջների համաձայն, □առաջադրված թեկնածուները կարող են կալանավորվել, դատական կարգով վարչական կամ քրեական պատասխանտվության ենթարկվել միայն ԿԸՀ համաձայնությամբ□:
Այսինքն, խախտվել է հիշյալ իրավական նորմը և, որպես հետևանք, արդեն իսկ, խախտվել և խախտվում են, ԸՕ 3-րդ, 110-րդ հոդվածների և 18-րդ հոդվածի 3-րդ մասի պահանջները պատգամավորության թեկնածուների իրավահավասարության ու մրցակցության մասին:
Ակնհայտ է նաև, որ ԿԸՀ-ի, Գլխավոր դատախազության և դատարանի կողմից ՀՀ օրենսդրության պահանջների կատարման դեպքում, կստեղծվեին պատգամավորության թեկնածուի գործունեության համար համապատասխան պայմաններ և կպաշտպանվեին օրենքով սահմանված նրա իրավունքները:
4. ԿԸՀ-ի պարզաբանումները և իրավական ակտերը կալանքի տակ գտնվող պատգամավորության թեկնածու մասին
4.1. ԿԸՀ նախագահի կամային մեկնաբանմամբ /□Ազատություն□ ռ/կ - 05.12.09թ./, ԿԸՀ-ը պարտավոր չէ քննարկել կալանավորման հարցը, քանի որ պարոն Փաշինյանը կալանավորվել է մինչև պատգամավորության թեկնածու դառնալը: Այսինքն, ըստ այդ մեկնաբանության ստացվում է, որ
-ԿԸՀ-ը հրաժարվում է օրենքով սահմանված հավասար պայմանների ապահովումից, այդ թվում, ԸՕ 18-րդ հոդվածի 9-րդ մասի պահանջների շրջանակներում,
-ԿԸՀ-ը հրաժարվում է քննարկել ոչ միայն պատգամավորության թեկնածուի կալանավորման, այլև' նրան քրեական պատասխանտվության ենթարկելու հարցը,
-Նիկոլ Փաշինյանի ընտրվելու դեպքում, եթե դատական գործընթացները ամիսներով կամ տարիներով շարունակվեն, Ազգային ժողովը նույնպես չի քննարկելու պատգամավորի կալանավորման կամ թրեական պատասխանատվության ենթարկելու հարցերը և 10-րդ ը/տ-ի ընտրողները շարունակելու են մնալ առանց պատգամավորի,
4.2. «Ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահելու մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված դրույթներն, ընդհանուր առմամբ, չեն ապահովում կալանքի տակ գտնվող պատգամավորության թեկնածուների իրավունքների իրականացումը,
4.3. ՀՀ քրեական դատավարության օրեսնգրքի /ՔրԴՕ/ 4262-րդ հոդվածի պահանջների համաձայն, տվյալ դեպքում, նոր հանգամանքներով դատական ակտերի վերանայման համար դիմում են ներկայացնում գլխավոր դատախազը և նրա տեղակալները,
4.4. ԸՕ 41-րդ և 42-րդ հոդվածների պահանջների համաձայն, ԿԸՀ-ը և ԸԸՀ պարտավոր են ապահովել ԸՕ 110-րդ և 111-րդ հոդվածներով սահմանված պահանջների կատարումը, ինչպես նաև, դիմել համապատասխան պետական մարմիններին:
5. Առաջարկություններ
5.1. ԿԸՀ-ին' քննարկել և համապատասխան միջոցներ ձեռնարկել ԸԸՀ-ի և ՔԿՀ-ի կողմից մեր դիտորդական առաքելության իրավունքների ոտնահարման հետևանքների վերացման ուղղությամբ,
5.2. ՀՀ Կառավարությանը և ԿԸՀ-ին' աշխատանքային կարգ սահմանել ընտրական գործընթացներին մասնակից պետական իրավասու մարմինների, ինչպես նաև, Հայփոստի համար, 2010թ. հունվարյան ոչ աշխատանքային տասնօրյակի ժամանակ,
5.3. ԿԸՀ-ին' տեղեկատվության ներկայացնել Գլխավոր դատախազություն, կալանքի տակ գտնվող պատգամավորության թեկնածու Նիկոլ Փաշինյանի քր. գործին առնչվող նոր հանգամանքերի, այն է' ԱԺ պատգամավորության թեկնածու առաջադրման և գրանցման մասին,
5.4. ԿԸՀ-ին՝ պատգամավորության թեկնածուների իրավահավասարության ապահովման նպատակով, համապատասխան պարզաբանումներ ստանալ Արդարադատության նախարարությունից «Ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահելու մասին» ՀՀ օրենքի 13-րդ ու 17-րդ հոդվածների կիրառման վերաբերյալ:
ՀՊԱԿ դիտորդական առաքելություն ղեկավար Անահիտ Սարգսյան»։