Այսօր աշխարհի շատ երկրներ նշում են Ս. Վալենտինի տոնը
Աշխարհի շատ երկրներում փետրվարի 14-ին նշվում է Սուրբ Վալենտինի օրը կամ Սիրահարների տոնը:
Այս տոնն Արևմտյան Եվրոպայում լայնօրեն սկսել են նշել XIII դարից, ԱՄՆ-ում՝ 1777 թվականից: Տոնի «մեղավորը» քրիստոնյա քահանա Վալենտինն էր:
Հռոմեական կայսրության ղեկավար Կլավդիոս II կայսեր պատերազմող բանակը ռազմական արշավների համար զինվորների խիստ պակաս էր զգում, և կայսրը վստահ էր, որ իր «նապոլեոնական» ծրագրերի գլխավոր թշնամին ամուսնություններն են, քանի որ ամուսնացած զինվորի համար կայսրության փառքը պակաս նշանակալից էր դառնում ընտանիքից: Եվ իր զինվորների մեջ ռազմական ոգին պահպանելու համար կայսրը լեգեոներներին ամուսնանալն արգելող հրամանագիր ստորագրեց:
Սակայն այդկերպ սիրահարվող զինվորների թիվը չպակասեց։ Գտնվեց մեկը, ով, առանց կայսեր զայրույթից վախենալու, լեգեոներներին և նրանց սիրեցյալներին սկսեց թաքուն ամուսնացնել: Այդ մարդը հռոմեական Տերնի քաղաքից Վալենտին անունով քահանան էր (Valentine of Terni):
Երբ այս ամենի մասին կայսրն իմացավ, որոշեց նրա «հանցավոր գործունեությունը» դադարեցնել: Վալենտինին մահապատժի դատապարտեցին: Ամեն ինչ ավելի ողբերգական էր դառնում, քանի որ ինքը Վալենտինն էլ բանտապանի աղջկան էր սիրահարված: Մահապատժից մեկ օր առաջ քահանան աղջկան հրաժեշտի նամակ գրեց, որտեղ պատմեց իր սիրո մասին և այն ստորագրեց «Քո Վալենտին» բառերով: Նամակն ընթերցվեց արդեն մահապատժից հետո:
Վալենտինը կաթոլիկ եկեղեցու կողմից սրբադասվեց: Իսկ 496 թ. Գելասիուս Հռոմի պապը (Pope Gelasius I) փետրվարի 14-ը հայտարարեց Սուրբ Վալենտինի օր:
Սակայն մինչև 1969 թ. եկեղեցին հավանություն չտվեց և չաջակցեց այս օրը նշելու ավանդույթին:
Վալենտինի մահվան օրը համընկնում էր հռոմեական տոներին, որոնք կատարվում էին Հունոնա սիրո աստվածուհու պատվին: Այդ օրը Հռոմում համարվում էր գարնան սկիզբ:
Վալենտինի օրվա դասական խորհրդանիշ են համարվում կարմիր վարդերը, որոնք, համաձայն հնամյա լեգենդի, առաջացել են սիրո և գեղցկության հունական աստվածուհու շնորհիվ:
Սաուդյան Արաբիան աշխարհում միակ երկիրն է, որտեղ այս տոնը պաշտոնապես արգելված է։
Իտալիայում փետրվարի 14-ն անվանում են «քաղցր» օր: Այս օրերին այնտեղ մարդիկ միմյանց նվիրում են ամենատարբեր կոնֆետներ, թխվածքաբլիթներ եւ սրտաձեւ շոկոլադներ: Քաղցրավենիք նվիրելու սովորությունը կա նաեւ Ամերիկայում: Դեռ ոչ վաղ անցյալում այստեղ սիրահարված աղջիկները եւ տղաները իրար նվիրում էին մարցեպաններ. դա համարվում էր շատ թանկարժեք նվեր, որովհետեւ մարցեպանը պարունակում էր շաքար, որն այն ժամանակ շատ թանկ արժեր:
Ֆրանսիայում Սուրբ Վալենտինի տոնի առիթով միմյանց նվիրում են գեղեցիկ քառատողերով բացիկներ, սպիտակ շոկոլադե մուս, կոնֆետներ, ռոմանտիկ ճանապարհորդության տոմսեր, տարբեր յոգուրտներ, արհեստական ծաղիկներ: Իսկ ահա Ճապոնիայում Սուրբ Վալենտինի օրը նման է մարտի 8-ին, սակայն այս օրը նվերներ տալիս են միայն աղջիկները:
Իսպանիայում այս տոնը նշվում է ոչ թե փետրվարի 14-ին, այլ մայիսի 1-ին, Բրազիլիայում էլ՝ հունիսի 12-ին:
Հայաստանում Սուրբ Վալենտինի տոնը համընկնում է Տեառնընդառաջի տոնին: Մեր երկրում որոշ առումով Վալենտինին մոտ է երիտասարդների և սիրո բարեխոս Սուրբ Սարգսի տոնը։ Այն նշելու հաստատուն օր չկա, քանի որ ժամանակային կապի մեջ է Մեծ պասի և Զատկի օրերի տեղափոխությունների հետ։ Այդ օրը երիտասարդներն աղի բլիթ են ուտում քնելուց առաջ՝ երազում իրենց ապագա հարսնացուին կամ փեսացուին տեսնելու հույսով։
Այսօր աշխարհի շատ երկրներ նշում են Ս. Վալենտինի տոնը
Աշխարհի շատ երկրներում փետրվարի 14-ին նշվում է Սուրբ Վալենտինի օրը կամ Սիրահարների տոնը:
Այս տոնն Արևմտյան Եվրոպայում լայնօրեն սկսել են նշել XIII դարից, ԱՄՆ-ում՝ 1777 թվականից: Տոնի «մեղավորը» քրիստոնյա քահանա Վալենտինն էր:
Հռոմեական կայսրության ղեկավար Կլավդիոս II կայսեր պատերազմող բանակը ռազմական արշավների համար զինվորների խիստ պակաս էր զգում, և կայսրը վստահ էր, որ իր «նապոլեոնական» ծրագրերի գլխավոր թշնամին ամուսնություններն են, քանի որ ամուսնացած զինվորի համար կայսրության փառքը պակաս նշանակալից էր դառնում ընտանիքից: Եվ իր զինվորների մեջ ռազմական ոգին պահպանելու համար կայսրը լեգեոներներին ամուսնանալն արգելող հրամանագիր ստորագրեց:
Սակայն այդկերպ սիրահարվող զինվորների թիվը չպակասեց։ Գտնվեց մեկը, ով, առանց կայսեր զայրույթից վախենալու, լեգեոներներին և նրանց սիրեցյալներին սկսեց թաքուն ամուսնացնել: Այդ մարդը հռոմեական Տերնի քաղաքից Վալենտին անունով քահանան էր (Valentine of Terni):
Երբ այս ամենի մասին կայսրն իմացավ, որոշեց նրա «հանցավոր գործունեությունը» դադարեցնել: Վալենտինին մահապատժի դատապարտեցին: Ամեն ինչ ավելի ողբերգական էր դառնում, քանի որ ինքը Վալենտինն էլ բանտապանի աղջկան էր սիրահարված: Մահապատժից մեկ օր առաջ քահանան աղջկան հրաժեշտի նամակ գրեց, որտեղ պատմեց իր սիրո մասին և այն ստորագրեց «Քո Վալենտին» բառերով: Նամակն ընթերցվեց արդեն մահապատժից հետո:
Վալենտինը կաթոլիկ եկեղեցու կողմից սրբադասվեց: Իսկ 496 թ. Գելասիուս Հռոմի պապը (Pope Gelasius I) փետրվարի 14-ը հայտարարեց Սուրբ Վալենտինի օր:
Սակայն մինչև 1969 թ. եկեղեցին հավանություն չտվեց և չաջակցեց այս օրը նշելու ավանդույթին:
Վալենտինի մահվան օրը համընկնում էր հռոմեական տոներին, որոնք կատարվում էին Հունոնա սիրո աստվածուհու պատվին: Այդ օրը Հռոմում համարվում էր գարնան սկիզբ:
Վալենտինի օրվա դասական խորհրդանիշ են համարվում կարմիր վարդերը, որոնք, համաձայն հնամյա լեգենդի, առաջացել են սիրո և գեղցկության հունական աստվածուհու շնորհիվ:
Սաուդյան Արաբիան աշխարհում միակ երկիրն է, որտեղ այս տոնը պաշտոնապես արգելված է։
Իտալիայում փետրվարի 14-ն անվանում են «քաղցր» օր: Այս օրերին այնտեղ մարդիկ միմյանց նվիրում են ամենատարբեր կոնֆետներ, թխվածքաբլիթներ եւ սրտաձեւ շոկոլադներ: Քաղցրավենիք նվիրելու սովորությունը կա նաեւ Ամերիկայում: Դեռ ոչ վաղ անցյալում այստեղ սիրահարված աղջիկները եւ տղաները իրար նվիրում էին մարցեպաններ. դա համարվում էր շատ թանկարժեք նվեր, որովհետեւ մարցեպանը պարունակում էր շաքար, որն այն ժամանակ շատ թանկ արժեր:
Ֆրանսիայում Սուրբ Վալենտինի տոնի առիթով միմյանց նվիրում են գեղեցիկ քառատողերով բացիկներ, սպիտակ շոկոլադե մուս, կոնֆետներ, ռոմանտիկ ճանապարհորդության տոմսեր, տարբեր յոգուրտներ, արհեստական ծաղիկներ: Իսկ ահա Ճապոնիայում Սուրբ Վալենտինի օրը նման է մարտի 8-ին, սակայն այս օրը նվերներ տալիս են միայն աղջիկները:
Իսպանիայում այս տոնը նշվում է ոչ թե փետրվարի 14-ին, այլ մայիսի 1-ին, Բրազիլիայում էլ՝ հունիսի 12-ին:
Հայաստանում Սուրբ Վալենտինի տոնը համընկնում է Տեառնընդառաջի տոնին: Մեր երկրում որոշ առումով Վալենտինին մոտ է երիտասարդների և սիրո բարեխոս Սուրբ Սարգսի տոնը։ Այն նշելու հաստատուն օր չկա, քանի որ ժամանակային կապի մեջ է Մեծ պասի և Զատկի օրերի տեղափոխությունների հետ։ Այդ օրը երիտասարդներն աղի բլիթ են ուտում քնելուց առաջ՝ երազում իրենց ապագա հարսնացուին կամ փեսացուին տեսնելու հույսով։
7or.am